Mẹo Việt Nam lệ thuộc kinh tế Trung Quốc ?
Kinh Nghiệm về Việt Nam lệ thuộc kinh tế tài chính Trung Quốc Mới Nhất
Bùi Văn Quân đang tìm kiếm từ khóa Việt Nam lệ thuộc kinh tế tài chính Trung Quốc được Cập Nhật vào lúc : 2022-11-19 12:15:10 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.Với vị trí địa lý liền kề và là một thị trường lớn, sự phụ thuộc thương mại vào Trung Quốc đang là lo ngại và thách thức lớn dành riêng cho Việt Nam.
Theo tham luận của tiến sĩ Nguyễn Đình Cung và Trần Toàn Thắng - Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế tài chính Trung ương (CIEM) gửi tới hội thảo chiến lược “Dự báo kinh tế tài chính - xã hội phục vụ lập kế hoạch trung hạn trong toàn cảnh hội nhập quốc tế” ngày 2/12, Việt Nam đang giữ vị trí cao nhất trong số những đối tác lớn như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và khu vực Đông Nam Á (ASEAN) về mức độ phụ thuộc nhập khẩu từ Trung Quốc.
Nếu như thời điểm năm 2004, chỉ số phụ thuộc của ASEAN cao hơn của Việt Nam khoảng chừng 16%, thì đến năm 2014, mọi việc đã đổi chiều khi chỉ số của Việt Nam cao hơn ASEAN 21,7%. Quan trọng hơn, sự việc nó lại sở hữu xu hướng ngày càng tăng nhanh gọn, đặc biệt với một số trong những nhóm hàng như nguyên vật liệu dệt may, thiết bị, linh phụ kiện điện tử, máy móc thiết bị cơ khí.

Việt Nam đang phụ thuộc nhập khẩu từ Trung Quốc lớn số 1 ASEAN và những đối tác lớn. Nguồn: báo cáo của nhóm tác giả CIEM
Chuyên gia của CIEM đánh giá ngày càng tăng sự phụ thuộc nhập khẩu tạo nên rào cản lớn đối với doanh nghiệp Việt Nam khi đa dạng hóa thị trường và tận dụng những ưu đãi từ quá trình hội nhập. Hầu hết những hiệp định thương mại tự do lúc bấy giờ đều quy định tỷ lệ xuất xứ sản phẩm & hàng hóa từ 30% trở lên, nếu cứ trông chờ vào nguồn cung cấp từ Trung quốc, những doanh nghiệp trong nước khó hoàn toàn có thể được hưởng thuế suất ưu đãi khi xuất khẩu vào những thị trường khác.
Về xuất khẩu, quy mô tính toán của CIEM đã cho tất cả chúng ta biết Việt Nam phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc thấp hơn mức trung bình của ASEAN, tuy nhiên từ 2008 trở lại đây, mức độ phụ thuộc có xu hướng đi lên. Đặc biệt, Việt Nam hầu như không điều chỉnh được nhiều về chỉ số phụ thuộc xuất khẩu trước những rủi ro địa chính trị khu vực đang xảy ra, khác với Philippines vốn cũng đang có những tranh chấp trên Biển Đông với Trung Quốc.
“Philippines đã điều chỉnh cơ cấu tổ chức thương mại với Trung Quốc nhanh hơn Việt Nam nhằm mục đích giảm sự phụ thuộc. Có tới 46 trong 93 ngành của nước này đã giảm hoặc không thay đổi phụ thuộc vào Trung Quốc, số lượng này của Việt Nam là 40 trên 94 ngành. Số ngành có sự phụ thuộc tăng nhanh trên 200% của Việt nam cũng to hơn của Philippines quá nhiều, số ngành được đánh giá là phụ thuộc từ mức trung bình đến rất cao cũng lớn gần gấp hai so với Philippines”, báo cáo nêu.

Việt Nam phải giảm sút phụ thuộc thương mại vào Trung Quốc. Ảnh: Quý Đoàn.
phó tổng giám đốc Trung tâm tin tức Công nghiệp và Thương mại - tiến sĩ Lê Quốc Phương cũng cho hay kinh tế tài chính Việt Nam phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc, thể hiện qua số lượng nhập siêu không ngừng nghỉ tăng qua trong năm, từ khoảng chừng 200 triệu USD năm 2001 lên đến mức 28,9 tỷ USD vào năm 2014, tăng 144 lần. Hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trực tiếp phục vụ cho hoạt động và sinh hoạt giải trí sản xuất hằng ngày của những doanh nghiệp, chỉ 20% là hàng tiêu dùng.
“Điều này tác động lâu dài đến kĩ năng tăng cấp công nghệ tiên tiến của doanh nghiệp bản địa, hoàn toàn có thể Việt Nam rơi vào hiệu ứng 'giải công nghiệp hóa' sớm khi chỉ xuất khẩu được sang Trung Quốc những sản phẩm & hàng hóa nhờ vào tài nguyên và nhập khẩu hàng công nghiệp sản xuất thành phẩm. Về lâu dài, sẽ làm suy giảm năng suất của Việt Nam dẫn đến suy giảm tăng trưởng kinh tế tài chính trong dài hạn”, ông Phương nhận xét.
Nguyên nhân chính dẫn tới nhập siêu với Trung Quốc được vị này chỉ ra là vì khối mạng lưới hệ thống chủ trương định hướng, từ tỷ giá, lãi suất vay, đất đai, khối mạng lưới hệ thống động lực…, mà riêng khối mạng lưới hệ thống chủ trương đã làm cho cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính sai lệch, không khuyến khích sản xuất trong nước, làm những ngành công nghiệp luôn nằm ở đáy của chuỗi giá trị.
Trong toàn cảnh trên, những Chuyên Viên đã bàn tới những giải pháp nhằm mục đích giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, lường trước khi căng thẳng mệt mỏi địa chính trị trên thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và tranh chấp trên Biển Đông hoàn toàn có thể xảy ra trong tương lai khiến Trung Quốc áp đặt những hạn chế trong quan hệ thương mại giữa hai nước.
“Hiện nay, Trung Quốc là người tiêu dùng lớn số 1 của Việt Nam, nếu Việt Nam không dữ thế chủ động tìm thị trường mới thì sau khi tình hình xấu đi, kinh tế tài chính Việt Nam sẽ gặp rất nhiều trở ngại vất vả”, tiến sĩ Lương Văn Khôi - Trưởng ban Kinh tế Thế giới (Trung tâm tin tức và Dự báo kinh tế tài chính - xã hội quốc gia) nhận định.
“Là một nước có độ mở thương mại cao, vai trò của thương mại với tăng trưởng kinh tế tài chính ở Việt Nam là lớn. Do Trung quốc là một đối tác thương mại quan trọng, sự phụ thuộc của tăng trưởng vào thương mại có kéo theo sự phụ thuộc của tăng trưởng vào xuất và nhập khẩu với Trung Quốc hay là không? Nếu có, Việt Nam có quyết tử tăng trưởng để giảm sự phụ thuộc?”, Chuyên Viên của CIEM nêu vấn đề.
Tuy nhiên, theo tiến sĩ Khôi, với tiến trình thỏa thuận và ký kết những hiệp định thương mại tự do với những đối tác khác ngoài Trung Quốc, trong tương lai gần, sự phụ thuộc vào thị trường này sẽ được cải tổ. Ông nhận định rằng Hiệp định đối tác kinh tế tài chính xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ mở ra triển vọng thương mại tốt hơn với Việt Nam, giúp cân đối được quan hệ thương mại với những khu vực thị trường trọng điểm, tránh phụ thuộc quá mức vào một khu vực thị trường nhất định.
Vị này cũng khuyến nghị Chính phủ nên phải có chủ trương kinh tế tài chính thương mại toàn diện để tận dụng những thời cơ từ những hiệp định thương mại mang lại và hạn chế những thách thức đối với nền kinh tế tài chính, trong đó chú trọng đến việc giảm nhập khẩu nhóm hàng trung gian, đặc biệt là nhóm hàng bán thành phẩm, nâng cao hàm lượng giá trị ngày càng tăng trong sản phẩm xuất khẩu, nâng cao năng lực đối đầu đối đầu của nền kinh tế tài chính.
Phương Linh
Phóng viên DĐDN đã có cuộc phỏng vấn TS. Phạm Sỹ Thành- Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Chiến lược Mekong - Trung Quốc (MCSS) thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, xung quanh vấn đề này.

- Được biết, kinh tế tài chính Việt Nam đang phụ thuộc rất lớn vào Trung Quốc. Ông hoàn toàn có thể đưa ra một số trong những dẫn chứng về vấn đề này?
Sự phụ thuộc của kinh tế tài chính Việt Nam vào Trung Quốc luôn là vấn đề nóng được bàn luận trong thời gian qua, và được thể hiện ở nhiều khía cạnh.
Trong quan hệ thương mại và hợp tác song phương đạt 130 tỷ USD năm 2022, Trung Quốc không riêng gì có là đối tác đầu tư thương mại lớn số 1 mà còn là một thị trường nhập khẩu lớn số 1 của Việt Nam. Trong quan hệ này, Việt Nam luôn là nước bị thâm hụt thương mại ngày càng nghiêm trọng. Tuy nhiên, thâm hụt thương mại không phải là vấn đề lớn đáng lo ngại.
Trong hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, chỉ có tầm khoảng chừng 10% là hàng tiêu dùng, còn sót lại 50-55% là hàng trung gian, nguyên phụ liệu đầu vào, linh phụ kiện, thiết bị để phục vụ cho hoạt động và sinh hoạt giải trí sản xuất và chế biến của những doanh nghiệp tại Việt Nam. Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất phụ thuộc vào Trung Quốc, tuy nhiên, mức độ phụ thuộc của Việt Nam có khuynh hướng nặng nề hơn.

Trong hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, chỉ có tầm khoảng chừng 10% là hàng tiêu dùng, còn sót lại 50-55% là hàng trung gian, nguyên phụ liệu đầu vào, linh phụ kiện, thiết bị để phục vụ cho hoạt động và sinh hoạt giải trí sản xuất và chế biến của những doanh nghiệp tại Việt Nam.
Bên cạnh đó là sự việc phụ thuộc về đầu tư thông qua những kênh đầu tư như đầu tư BOT hoặc tổng thầu hoặc cho vay vốn vốn từ Trung Quốc. Đáng lưu ý, những dự án công trình bất Động sản này đều rơi vào những nghành trọng yếu của nền kinh tế tài chính. Ví dụ, trong nghành năng lượng, theo thống kê của tôi trong năm 2022, Việt Nam có tới 21 dự án công trình bất Động sản nhiệt điện đang trong quá trình xây dựng với phần lớn sử dụng vốn vay từ Trung Quốc hoặc do tổng thầu Trung Quốc thi công.
Nhiều nghiên cứu và phân tích đã cho tất cả chúng ta biết, 80% nghành năng lượng, 60 – 65% nghành hóa chất- công nghiệp nặng và những nhà máy sản xuất trọng điểm của Việt Nam đều do Trung Quốc xây dựng. Theo tính toán của chúng tôi, 40-50% doanh nghiệp Việt Nam đang sử dụng công nghệ tiên tiến được nhập khẩu từ Trung Quốc cho hoạt động và sinh hoạt giải trí sản xuất marketing thương mại của doanh nghiệp.
Sự link kinh tế tài chính của Việt Nam với Trung Quốc đem lại nhiều thời cơ, nhưng cũng cần phải có những thay đổi lớn để quan hệ kinh tế tài chính với Trung Quốc trở nên lành mạnh hơn, nhằm mục đích giúp tạo ra giá trị lâu dài cho những doanh nghiệp trong nước. Trước mắt, Việt Nam cần tập trung vào một số trong những khía cạnh, gồm có dữ thế chủ động hơn về nguồn cung cấp, công nghệ tiên tiến và phương pháp phân bổ nguồn lực; cải tổ chất lượng thương mại; có chủ trương quản lý đầu tư và đấu thầu nước ngoài hợp lý hơn.
- Thưa ông, việc ký kết nhiều FTAs có giúp Việt Nam giảm dần phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc?
Trên thực tế, Việt Nam đã có kế hoạch đa dạng nguồn cung cấp xuất, nhập khẩu một cách rất nhanh gọn từ năm 2014. Đặc biệt, Việt Nam đã ký kết nhiều FTAs quan trọng như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam- EU (EVFTA) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam- Vương Quốc Anh (UKVFTA). Việc ký kết nhiều FTA giúp Việt Nam dần đa dạng hóa nguồn cung cấp và tránh phụ thuộc vào một hoặc hai thị trường xuất khẩu chủ chốt.
Doanh nghiệp Việt cần đảm bảo yêu cầu nguồn gốc xuất xứ nếu muốn tận dụng những ưu đãi thuế quan trong những FTA, từ đó giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp Trung Quốc, trong khi lại mở rộng nguồn cung cấp từ những đối tác khác.
Quá trình dịch chuyển này là kế hoạch dài hạn và cần nhiều yếu tố thúc đẩy, cải tổ tỉ lệ tận dụng FTA của doanh nghiệp Việt, khơi dậy những động lực và mở ra những không khí mới cho việc đa dạng hóa thị trường.
- Ngoài những FTA, Việt Nam cần làm gì để tránh phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc, thưa ông?
Ngoài việc tận dụng thời cơ từ những FTA, Việt Nam cũng hoàn toàn có thể tăng cường những chủ trương ưu đãi để thu hút doanh nghiệp đang muốn dịch chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc. Từ đó, Việt Nam hoàn toàn hoàn toàn có thể và tiềm lực xây dựng chuỗi đáp ứng của riêng mình.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng hoàn toàn có thể tham gia vào chuỗi đáp ứng của những quốc gia khác. Ví dụ như trong đại dịch COVID-19, nhiều nước trên thế giới do Mỹ đứng vị trí số 1 đã đưa ra sáng kiến về chuỗi đáp ứng bền vững, tập trung vào phát triển hạ tầng, cơ sở vật chất về y tế cũng như sản xuất công nghệ tiên tiến kỹ thuật cao. Đây là thời cơ rất lớn đối với kinh tế tài chính Việt Nam nói chung và doanh nghiệp Việt nói riêng để trở thành một mắt xích mới trong chuỗi đáp ứng đang được tái định hình trên phạm vi toàn cầu.
Giá nguyên vật liệu, sản phẩm & hàng hóa tại nhiều quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc đang có xu hướng tăng rất mạnh, có rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn đẩy lạm phát của Việt Nam tăng.
Giá nguyên vật liệu và sản phẩm & hàng hóa cơ bản trên thế giới được dự báo sẽ tăng mạnh trong một hoặc hai quý tới. Các nền kinh tế tài chính chủ chốt như Mỹ và Châu Âu đã gần như thể khống chế được dịch bệnh, và nền kinh tế tài chính của tớ đã khởi đầu hoạt động và sinh hoạt giải trí trở lại. Do đó, nhu yếu phục hồi nền kinh tế tài chính đã bị “đóng băng” trong thuở nào gian dài sẽ tạo nên làn sóng tăng giá đối với những nguyên vật liệu, sản phẩm & hàng hóa trên quy mô toàn cầu. Điều này sẽ không riêng gì có phụ thuộc vào Trung Quốc mà còn phụ thuộc vào nhu yếu quay trở lại sản xuất ở trạng thái thông thường của nhiều quốc gia khác.
Tiếp đến, chủ trương kinh tế tài chính của Mỹ, Châu Âu và một số trong những nước Châu Á đang tập trung kế hoạch nới lỏng tiền tệ với những nhận định sáng sủa về khối mạng lưới hệ thống tài chính đã ổn định, và những quốc gia này hoàn toàn hoàn toàn có thể trấn áp rủi ro và phục hồi kinh tế tài chính.
Do đó, không riêng gì có giá nguyên vật liệu, sản phẩm & hàng hóa tại Trung Quốc tăng mạnh mà giá của những món đồ này ở những quốc gia gắn sát với Việt Nam đều sẽ tăng, tạo sức ép lạm phát với Việt Nam.
Mặc dù vậy, Chính phủ vẫn đang đặt tiềm năng trấn áp lạm phát dưới 4%. Mục tiêu này là hoàn toàn khả thi, do đó, lạm phát thực sự chưa phải vấn đề lớn với kinh tế tài chính Việt Nam trong toàn cảnh phục hồi của kinh tế tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, việc thận trọng phòng ngừa rủi ro nhập khẩu lạm phát vẫn cần phải đặt lên số 1.
TS. Phạm Sỹ Thành - Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Chiến lược Mekong - Trung Quốc (MCSS) thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Đánh giá của bạn:
Tải thêm tài liệu liên quan đến nội dung bài viết Việt Nam lệ thuộc kinh tế tài chính Trung Quốc