Video Vai trò của nhà nước trong trường phái chính hiện đại ?
Kinh Nghiệm Hướng dẫn Vai trò của nhà nước trong trường phái chính tân tiến Mới Nhất
An Gia Linh đang tìm kiếm từ khóa Vai trò của nhà nước trong trường phái chính tân tiến được Cập Nhật vào lúc : 2022-05-07 20:19:06 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.
TIỂU LUẬN MÔN LỊCH SỬ CÁC HỌC THUYẾT KINH TẾĐỀ TÀI: Phân tích, so sánh lý luận về vai trò của nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính cổ xưa, tân cổ xưa, học thuyết Keynes với trong lý thuyết kinh tế tài chính hỗn hợp. Nhận xét, ý nghĩa nghiên cứu và phân tích. GVHD: TS. Nguyễn Minh Tuấn Nhóm thực hiện: Võ Hoàng An Phan Minh Cảnh Trịnh Phạm Doanh Lớp: Cao học K19 - KTCTMỤC LỤC1 Nhóm thực hiện: Võ Hoàng An 1 Phan Minh Cảnh 1 Trịnh Phạm Doanh 1 Lớp: Cao học K19 - KTCT 1MỤC LỤC 1Lời mở đầu 31.Vai trò nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính chính trị tư sản cổ xưa 52.Vai trò nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính tân cổ xưa 73.Vai trò nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính Keynes 114.Vai trò nhà nước trong học thuyết nền kinh tế tài chính hỗn hợp 165.Nhận xét, so sánh và ý nghĩa của việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính 215.1.Nhận xét và so sánh vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính 215.2.Ý nghĩa của việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính 24Kết luận 25Tài liệu tham khảo 282Lời mở đầuTrong quá trình phát triển, xã hội loài người đã trải qua những hình thái kinh tế tài chính - xã hội rất khác nhau. Mỗi quá trình phát triển rất khác nhau người ta lý giải những hiện tượng kỳ lạ kinh tế tài chính - xã hội dưới nhiều góc nhìn rất khác nhau. Cùng với sự phát triển của xã hội loài người, kinh tế tài chính thị trường đã ra đời và phát triển. Sự phát triển của kinh tế tài chính thị trường đã thúc đẩy sự hình thành và phát triển nhiều học thuyết kinh tế tài chính. Mỗi học thuyết kinh tế tài chính có những quan điểm và tư tưởng rất khác nhau. Tuy nhiên, xét về bản chất những học thuyết kinh tế tài chính rất khác nhau đa phần là xác định vai trò của nhà nước và mối tương quan giữa nhà nước và thị trường trong vận hành nền kinh tế tài chính. Trong thời gian dài, nhiều học giả, nhiều nhà hoạch định chủ trương quốc gia, nhiều nhà chính trị vẫn tiếp tục tranh cãi thắc mắc: “nhà nước hay thị trường?” vận hành nền kinh tế tài chính. Năm 1776, Adam Smith với tác phẩm “Nghiên cứu về bản chất và nguyên nhân sự giàu sang của những dân tộc bản địa” (An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations) được xem là người đặt “bàn tay vô hình” cho uy lực của thị trường tự động điều tiết tài nguyên, tạo nên của cải xã hội. Năm 1936, John Maynard Keynes với tác phẩm “Lý thuyết chung về việc làm, lãi suất vay và tiền tệ” (The General Theory of Employment, Interest and Money) được xem là người đặt “bàn tay hữu hình” cho những hoạt động và sinh hoạt giải trí của nhà nước điều hành chính trị, kinh tế tài chính và duy trì sự ổn định xã hội. Trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính, vai trò nhà nước được xem là một bộ phận của đối tượng nghiên cứu và phân tích. Các trường phái kinh tế tài chính rất khác nhau có quan điểm rất khác nhau về vai trò nhà nước nhưng dưới góc nhìn nào nhà nước vẫn giữ một vai trò nhất định trong đời sống kinh tế tài chính, chính trị, xã hội nhất định. Trong khối mạng lưới hệ thống những học thuyết kinh tế tài chính về vai trò nhà nước và thị trường, người ta nhận thấy có ba quan điểm: thứ nhất, quan điểm nhà nước không can thiệp vào kinh tế tài chính; thứ hai, quan điểm đề cao vai trò nhà nước trong kinh tế tài chính; thứ ba, quan điểm trung dung về vai trò nhà nước trong kinh tế tài chính. Chúng ta hoàn toàn có thể quy mô hóa những quan điểm này theo hình sau:3Nguồn: GS.TSKH. Từ Điển (2009), Một số vấn đề về quản lý nhà nước trong nền kinh tế tài chính thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia, trang 43.4Xuất phát từ quy mô trên, nội dung bài viết sau đây không trình bày tất cả những quan điểm về vai trò nhà nước về kinh tế tài chính mà tập trung phân tích, so sánh lý luận về vai trò của nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính cổ xưa với đại diện là Adam Smith, học thuyết kinh tế tài chính tân cổ xưa (cổ xưa mới) với đại diện là Leon Walras, học thuyết kinh tế tài chính của J.M. Keynes và lý thuyết về “nền kinh tế tài chính hỗn hợp” của P.A.Samuelson; từ đó, nhận xét và rút ra ý nghĩa của việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong những học thuyết kinh tế tài chính đối với xã hội ngày này.1. Vai trò nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính chính trị tư sản cổ điểnTrong quá trình tan rã của chủ nghĩa trọng thương vào thời điểm cuối thế kỷ XVII, ở nước Anh và Pháp, trường phái kinh tế tài chính chính trị tư sản cổ xưa (hay còn gọi là học thuyết kinh tế tài chính tư sản cổ xưa, kinh tế tài chính học tư sản cổ xưa) khởi đầu xuất hiện. Nguyên nhân là vì sự phát triển của nền công nghiệp công trường thi công thủ công. Cuộc cách mạng tư sản Anh ra mắt từ thời điểm giữa thế kỷ XVII tạo ra sự thay đổi lớn về mặt kinh tế tài chính, chính trị, xã hội. Sự xuất hiện của tầng lớp quí tộc mới, liên minh với giai cấp tư sản để chống lại triều đình phong kiến. Giai cấp tư sản Anh đã trưởng thành, ít cần tới sự bảo lãnh của nhà nước như trước. Các chủ trương kinh tế tài chính của nhà nước trong thời kỳ này cũng không nhiều nếu không muốn nói là rất ít khắc nghiệt hơn.Về mặt tư tưởng, những ngành khoa học tự nhiên (toán, thiên văn), khoa học xã hội (triết, lịch sử, văn học) phát triển đã tạo cho khoa học kinh tế tài chính có một cơ sở phương pháp luận chắc như đinh. Nổi lên ở quá trình kinh tế tài chính này là 3 đại diện tiêu biểu là William Petty, Adam Smith và David Ricardo. Quan điểm nhà nước không can thiệp vào kinh tế tài chính hay chủ nghĩa tự do kinh tế tài chính bắt nguồn từ William Petty. Ông viết: Trong chủ trương kinh tế tài chính cũng như trong y học nên phải tính đến những quá trình tự nhiên, tránh việc dùng những hành vi cưỡng bức riêng để chống lại những quá trình đó. Song quan điểm nhà nước không can thiệp vào kinh tế tài chính được phát triển đầy đủ nhất ở Adam Smith bằng một tác phẩm nổi tiếng là “Nghiên cứu về bản chất và nguyên nhân sự giàu sang của những dân tộc bản địa” xuất bản năm 1776. 5Điểm xuất phát trong nghiên cứu và phân tích lý luận kinh tế tài chính của Adam Smith là tác nhân con người kinh tế tài chính, là những con người tham gia vào những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt trao đổi sản phẩm & hàng hóa. Các quan hệ trao đổi sản phẩm & hàng hóa là những quan hệ phụ thuộc lẫn nhau về mặt kinh tế tài chính. Đó là những quan hệ xã hội thông thường, chỉ đã có được ở trong chủ nghĩa tư bản mà thôi.Quan hệ trao đổi là một thuộc tính bản chất của con người. Con người được phân biệt với loài vật nhờ thuộc tính trao đổi này. Thuộc tính trao đổi được nảy sinh trên 2 cơ sở: là tình yêu của con người và tính ích kỷ của con người. A.Smith nhận định rằng lòng ích kỷ mạnh hơn, làm nảy sinh quan hệ trao đổi.Trong quá trình trao đổi, con người bị chi phối bởi quyền lợi thành viên. Mọi người chỉ biết có tư lợi và đuổi theo tư lợi. Trong quá trình theo đuổi quyền lợi thành viên đó, con người lại bị dẫn dắt bởi một “bàn tay vô hình”. “Bàn tay vô hình” này đã đưa thành viên đi từ chỗ đáp ứng một quyền lợi khác nằm ngoài những toan tính thành viên. Đó là quyền lợi xã hội. Vô tình làm lợi cho xã hội mà không biết. Giải quyết quyền lợi thành viên sẽ xử lý và xử lý được quyền lợi xã hội.“Bàn tay vô hình” đó đó là những qui luật kinh tế tài chính khách quan, tập hợp tất cả những qui luật kinh tế tài chính khách quan lại sẽ hình thành nên một “trật tự tự nhiên”. Điều kiện để duy trì trật tự tự nhiên này là sản xuất và trao đổi sản phẩm & hàng hóa. Adam Smith đề cao tác động tự phát của quyền lợi thành viên, tác động khách quan của những qui luật kinh tế tài chính và tác động tự phát của cơ chế thị trường. Quan điểm của Smith là phải tự do kinh tế tài chính. Đặc trưng của nền kinh tế tài chính tự do đối đầu đối đầu gồm có: thứ nhất, mọi người đều có quyền tự do tham gia thị trường; thứ hai, Các quyết định kinh tế tài chính đều phải nhờ vào những tín hiệu của thị trường; thứ ba, đối đầu đối đầu thị trường là quyền tự do tối thượng và thứ tư, Nhà nước không can thiệp vào thị trường. 6Theo quan điểm của Adam Smith, nhà nước có những hiệu suất cao cơ bản là bảo vệ quyền sở hữu tư bản, đấu tranh chống quân địch bên phía ngoài, chống phần tử tội phạm trong nước, thậm chí chỉ là “người gác đêm” cho chính sách tư hữu và tự do marketing thương mại. Đôi khi nhà nước cũng hoàn toàn có thể thực hiện hiệu suất cao kinh tế tài chính khi mà hiệu suất cao đó vượt quá kĩ năng của những đơn vị marketing thương mại riêng lẻ như xây dựng những khu công trình xây dựng lớn, làm đường, thủy lợi… Còn trong điều kiện thông thường, trách nhiệm của nhà nước là duy trì trật tự trị an, bảo vệ tổ quốc… để tạo ra một sự ổn định, để tư nhân hoạt động và sinh hoạt giải trí kinh tế tài chính. Vì thế, người ta xếp Adam Smith vào trường phái tự do kinh tế tài chính.Tuy nhiên, để thực hiện những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt nhà nước nên phải có tiền. Vì vậy, hoạt động và sinh hoạt giải trí đa phần của nhà nước là thu và chi ngân sách. Quan điểm của ông thu và chi phải cân đối. Ông chủ trương Nhà nước cần chi ít và ủng hộ những ngân sách của ngân sách nhà nước có mang lại quyền lợi cho toàn xã hội. Về thu ngân sách Adam Smith là người đặt cơ sở cho chủ trương thuế của nhà nước tư sản. Ông nhận định rằng, thuế nên phải phù phù phù hợp với sức và kĩ năng của công dân. Ông ủng hộ thuế gián thu, chống lại thuế trực thu. Ông cũng chủ trương xóa bỏ thuế quan bảo lãnh mậu dịch. Theo ông nên phải xóa bỏ mọi cản ngại đối với ngoại thương chính bới tự do thương mại sẽ đem lại quyền lợi cho toàn xã hội. Việc thu chi ngân sách của nhà nước theo Adam Smith là thực hiện hiệu suất cao quản lý hành chính của nó. Nhà nước theo Adam Smith trước sau tránh việc can thiệp vào nền kinh tế tài chính.2. Vai trò nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính tân cổ điểnCuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, những xích míc và những trở ngại vất vả về kinh tế tài chính của chủ nghĩa tư bản ngày càng trầm trọng. Giai đoạn này chủ nghĩa tư bản tự do đối đầu đối đầu đã chuyển sang quá trình chủ nghĩa tư bản độc quyền. Điều này đã xuất hiện những hiện tượng kỳ lạ kinh tế tài chính - xã hội mới mà lý thuyết kinh tế tài chính của trường phái cổ xưa không lý giải được. Bên cạnh đó, 7một sự kiện lịch sử trọng đại tác động đến những tư tưởng kinh tế tài chính trong thời kỳ này là sự việc xuất hiện học thuyết kinh tế tài chính của K.Marx. Trong quá trình này, nhiều trường phái kinh tế tài chính chính trị học tư bản xuất hiện để phân tích nền kinh tế tài chính thị trường. Trong số đó, trường phái tân cổ xưa (cổ xưa mới) đóng vai trò quan trọng với những đặc điểm cơ bản sau:Thứ nhất, chuyển sang nghiên cứu và phân tích ở nghành trao đổi, lưu thông và đối tượng nghiên cứu và phân tích là những đơn vị kinh tế tài chính. Trên cơ sở đó, rút ra kết luận chung cho toàn xã hội. Phương pháp phân tích này gọi là phương pháp phân tích vi mô.Thứ hai, nhờ vào yếu tố tâm lý chủ quan để lý giải những hiện tượng kỳ lạ và quá trình kinh tế tài chính - xã hội. Đối lập với quan điểm K.Marx, trường phái tân cổ xưa ủng hộ lý thuyết giá trị chủ quan. Theo thuyết này, cùng một sản phẩm & hàng hóa, với người cần thì giá trị cao, với người không cần thì giá trị không đảm bảo. Giá trị do sự đánh giá chủ quan của con người.Thứ ba, trường phái tân cổ xưa muốn biến kinh tế tài chính chính trị thành khoa học kinh tế tài chính thuần túy, không còn mối liên hệ với những điều kiện chính trị, xã hội. Họ chủ trương tách môn kinh tế tài chính chính trị thành môn kinh tế tài chính thuần túy, môn kinh tế tài chính - xã hội và môn kinh tế tài chính ứng dụng. Họ đưa ra khái niệm “kinh tế tài chính học” thay cho “kinh tế tài chính chính trị học”.Thứ tư, những nhà kinh tế tài chính học thuộc trường phái tân cổ xưa tích cực sử dụng công cụ toán học, quy mô, công thức lượng hóa vào quá trình phân tích kinh tế tài chính, góp thêm phần tăng tính sát thực. Họ phối hợp những phạm trù kinh tế tài chính với phạm trù toán học để đưa ra những khái niệm mới như “quyền lợi biên” (marginal benefit), “năng suất biên” (marginal productivity), “sản phẩm biên” (marginal product)… Vì vậy, trường phái tân cổ xưa còn gọi là trường phái “biên” (marginal). 8Trường phái tân cổ xưa phát triển nhiều nước như trường phái thành Viene (Áo), trường phái cận biên Mỹ, trường phái thành Lausanne (Thụy sỹ), trường phái Cambridge… Nó giữ vai trò thống trị vào trong năm thời điểm cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. Cũng in như những nhà kinh tế tài chính chính trị học tư sản cổ xưa, những nhà kinh tế tài chính trường phái tân cổ xưa ủng hộ nguyên tắc tự do kinh tế tài chính. Họ nhận định rằng, hoạt động và sinh hoạt giải trí tự do của những người dân marketing thương mại theo sự dịch chuyển tự phát của quan hệ cung – cầu và giá cả trên thị trường là vấn đề kiện cơ bản cho việc phát triển và cân đối tình hình thị trường. Đại biểu xuất sắc cho trường phái tân cổ xưa về vai trò nhà nước đối với kinh tế tài chính đó đó là Leon Walras (1834-1910). Ông đã đưa ra lý thuyết về “Cân bằng tổng quát”.Lý thuyết cân đối tổng quát của Leon Walras được những nhà kinh tế tài chính học tư bản đánh giá cao. Lý thuyết này phản ánh sự phát triển tư tưởng “Bàn tay vô hình” của Adam Smith về tư tưởng tự do kinh tế tài chính.Theo Leon Walras, trong cơ cấu tổ chức nền kinh tế tài chính thị trường có ba thị trường đa phần: thị trường sản phẩm, thị trường tư bản và thị trường lao động. Thị trường sản phẩm là nơi mua và bán sản phẩm & hàng hóa, tương quan trao đổi giữa nhiều chủng loại sản phẩm & hàng hóa là giá cả của chúng. Thị trường tư bản là nơi hỏi và vay tư bản, lãi suất vay tư bản cho và là giá cả của tư bản. Thị trường lao động là nơi thuê mướn công nhân, tiền lương hay tiền công là giá cả lao động. Ba thị trường này vốn dĩ là độc lập với nhau, nhưng lại được link với nhau bởi những người dân marketing thương mại. Doanh nhân là người sản xuất sản phẩm & hàng hóa để bán. Muốn sản xuất người marketing thương mại phải vay vốn trên thị trường tư bản, thuê công nhân trên thị trường lao động, trên thị trường này người marketing thương mại là sức cầu. Sản xuất được sản phẩm & hàng hóa người marketing thương mại bán nó trên thị trường sản phẩm, ở đây người marketing thương mại là sức cung. Để vay tư bản người marketing thương mại phải trả lãi suất vay, để thuê công nhân người marketing thương mại phải trả tiền lương. Lãi suất và tiền lương được gọi là ngân sách sản xuất.9Giả sử người marketing thương mại bán hàng với giá cả > ngân sách sản xuất thì việc làm marketing thương mại có lãi. Doanh nhân có xu hướng tiếp tục mở rộng qui mô sản xuất, do đó, người marketing thương mại phải vay thêm tư bản, thuê thêm lao động. Như vậy sức cầu của người marketing thương mại tăng lên làm cho lãi suất vay và tiền lương đều tăng lên. Đồng thời, khi mở rộng sản xuất thì cung về sản phẩm cũng tăng lên, giá cả sẽ hạ xuống. Đến một lúc nào đó, giá cả = ngân sách sản xuất thì người marketing thương mại không còn lời nên người marketing thương mại ngừng sản xuất. Khi dừng sản xuất thì không vay thêm tư bản, không thuê thêm công nhân, không tăng cung về sản phẩm & hàng hóa. Nhờ vậy, giá cả sản phẩm & hàng hóa tư bản và lao động, tức lãi suất vay và tiền lương ổn định. Từ đó, làm cho giá hàng tiêu dùng ổn định. Ba thị trường đều đạt trạng thái cân đối. Ông gọi là sự việc cân đối tổng quát Một trong những thị trường. Điều kiện để có sự cân đối là có sự cân đối giữa thu nhập bán hàng và ngân sách sản xuất. Trong nền kinh tế tài chính tự do đối đầu đối đầu, trạng thái cân đối này được thực hiện thông qua sự xấp xỉ tự phát của cung và cầu và giá cả sản phẩm & hàng hóa trên thị trường. Lý thuyết cân đối tổng quát đã làm yên lòng những nhà tư bản do không còn khủng hoảng rủi ro cục bộ. Trong kinh tế tài chính học tư bản, lý thuyết này phản ánh sự phát triển tư tưởng “Bàn tay vô hình” của Adam Smith. Song trên thực tế, trạng thái cân đối tông quát theo quy mô Leon Walras là không hề có dưới chủ nghĩa tư bản. Trạng thái cân đối ấy in như trạng thái cân đối của trao đổi, là một trạng thái lý tưởng và không hiện thực: nó chỉ xảy ra lúc nào giá cả tuyệt đối ngang với giá tiền của người sản xuất, và cũng chỉ xảy ra lúc nào cung và cầu thực sự của sản phẩm là tuyệt đối ngang nhau.Trước thực tế đó, những nhà kinh tế tài chính học tân cổ xưa tiếp tục phát triển cácquan điểm kinh tế tài chính của trường phái này. Các học thuyết kinh tế tài chính thời kỳ này sẽ không những chỉ đi sâu vào việc phân tích những vấn đề cung và cầu, giá cả trong điều kiện đối đầu đối đầu, mà còn để ý quan tâm tới những vấn đề về đối đầu đối đầu và độc quyền, khủng hoảng rủi ro cục bộ, thất nghiệp, phúc lợi kinh tế tài chính, thuyết số lượng về tiền. 10Đặc biệt là những học thuyết kinh tế tài chính của tớ ít nhiều mang sắc thái về tư tưởng nhà nước can thiệp vào kinh tế tài chính và phân tích vĩ mô.3. Vai trò nhà nước trong học thuyết kinh tế tài chính KeynesCuộc khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính thế giới năm 1929-1933 chứng tỏ học thuyết “tự điều tiết” kinh tế tài chính của trường phái cổ xưa và tân cổ xưa thiếu tính chất xác đáng. Lý thuyết về “bàn tay vô hình” của Adam Smith, học thuyết “cân đối tổng quát” của Leon Walras tỏ ra kém hiệu nghiệm. Các học thuyết này sẽ không đảm bảo nền kinh tế tài chính phát triển lành mạnh. Sự phát triển nhanh gọn của lực lượng sản xuất đòi hỏi sự can thiệp của nhà nước vào kinh tế tài chính ngày càng tăng. Điều này đòi hỏi phải có học thuyết kinh tế tài chính mới hoàn toàn có thể thích nghi với tình hình mới. Từ đó, xuất hiện học thuyết kinh tế tài chính tư bản có điều tiết. Người sáng lập ra lý thuyết này là John Maynard Keynes (1884-1946) với tác phẩm nổi tiếng nhất là “Lý thuyết chung về việc làm, lãi suất vay và tiền tệ” xuất bản năm 1936. Đặc điểm đa phần của trường phái Keynes là:- Thứ nhất, sử dụng phương pháp phân tích vĩ mô những chỉ tiêu của nền kinh tế tài chính vĩ mô như sản lượng, thu nhập, việc làm, giá cả, đầu tư và tiết kiệm. J.M. Keynes là người xây hình thành môn học kinh tế tài chính học vĩ mô tân tiến.- Thứ hai, tiềm năng học thuyết của ông là chống thất nghiệp, xử lý và xử lý công ăn việc làm. Ông coi trọng sức cầu trong nền kinh tế tài chính, nên phương pháp nghiên cứu và phân tích của ông gọi là phương pháp trọng cầu.- Thứ ba, J.M. Keynes nhận định rằng chính tâm lý chủ quan của dân cư là đòn bẩy tác động mạnh đến nền kinh tế tài chính vĩ mô. Vì vậy, đi sâu nghiên cứu và phân tích tâm lý tiêu dùng, tâm lý tiết kiệm, tâm lý ưa chuộng tiền mặt.11- Thứ tư, ông đã vận dụng lý luận cận biên, những phương pháp toán học, đồ thị để phân tích những hiện tượng kỳ lạ kinh tế tài chính và đưa ra một quy mô kinh tế tài chính vĩ mô gồm 3 nhóm đại lượng:o Một là, đại lượng xuất phát. Nó là nhóm đại lượng không thay đổi hoặc thay đổi chậm. Đó là nguồn vật chất như tư liệu sản xuất, số lượng sức lao động, mức độ trang bị kỹ thuật của sản xuất, trình độ trình độ hóa của người lao động, cơ cấu tổ chức của chính sách xã hội.o Hai là, đại lượng khả biến độc lập. Đó là nhóm khuynh hướng tâm lý chủ quan như khuynh hướng tiêu dùng, tiết kiệm, sự ưa chuộng tiền mặt… Nhóm này là cơ sở hoạt động và sinh hoạt giải trí của quy mô, là đòn bẩy bảo vệ cho hoạt động và sinh hoạt giải trí của tổ chức kinh tế tài chính tư bản chủ nghĩa.o Ba là, đại lượng khả biến phụ thuộc. Đại lượng này rõ ràng hóa tình trạng kinh tế tài chính như khối lượng việc làm, thu nhập quốc dân tính bằng đơn vị tiền công. Đó là những chỉ tiêu quan trọng cấu thành nền kinh tế tài chính tư bản chủ nghĩa. Các đại lượng này thay đổi theo sự tác động của những biến cố độc lập. Giữa đại lượng khả biến độc lập và phụ thuộc có quan hệ với nhau. Sản lượng Q., thu nhập R, tiêu dùng C, đầu tư I, tiết kiệm S thì:Thu nhập = giá trị sản lượng = tiêu dùng + đầu tư; hay R=Q.=C+ITiết kiệm = thu nhập – tiêu dùng; hay S = R-CTừ đó suy ra đầu tư = tiền tiết kiệm hay I = S. Theo những nhà kinh tế tài chính học tư sản, đầu tư và tiết kiệm là hai đại lượng quan trọng. J.M. Keynes chỉ ra rằng việc điều tiết vĩ mô nhằm mục đích xử lý và xử lý việc làm, tăng thu nhập đòi hỏi phải 12sử dụng những công cụ chủ trương kinh tế tài chính nhằm mục đích khuyến khích đầu tư và giảm tiết kiệm. Có như vậy mới xử lý và xử lý được tình trạng khủng hoảng rủi ro cục bộ và thất nghiệp.Giống trường phái tân cổ xưa, phương pháp nghiên cứu và phân tích của Keynes nhờ vào cơ sở tâm lý chủ quan. Song lý thuyết tân cổ xưa đi sâu khai thác tâm lý riêng biệt, thành viên. Keynes để ý quan tâm đến tâm lý xã hội, số đông, còn gọi là những qui luật tâm lý. Ý đồ của ông là muốn nhà nước tác động vào những qui luật tâm lý để xử lý và xử lý những vấn đề kinh tế tài chính.So sánh học thuyết kinh tế tài chính tân cổ xưa với trường phái Keynes, tất cả chúng ta thấy có sự giống và rất khác nhau như sau:- Sự giống nhau là: thứ nhất, cùng có có tư tưởng cận biên, đi theo nguyên tắc cận biên; thứ hai, phương pháp nghiên cứu và phân tích nhờ vào cơ sở tâm lý chủ quan; thứ ba, cùng sử dụng công cụ toán học trong phân tích; thứ tư, những học thuyết này rất quan tâm đến vấn đề trao đổi, tiêu dùng và nhu yếu.- Sự rất khác nhau là: thứ nhất, lý thuyết tân cổ xưa đề cao vai trò của tự do kinh tế tài chính của cơ chế thị trường và phản đối can thiệp của nhà nước. trái lại, J.M. Keynes đề cao sự can thiệp của nhà nước; thứ hai, về phương pháp luận, tân cổ xưa sử dụng phương pháp vi mô, nên yếu tố tâm lý đa phần khai thác yếu tố tâm lý thành viên. Còn Keynes sử dụng phương pháp vĩ mô, nên yếu tố tâm lý của Keyness quan tâm đến những khuynh hướng tâm lý xã hội, tâm lý chung hoàn toàn có thể khái quát thành quy luật tâm lý. Ý đồ của J.M.Keynes là muốn nhà nước tác động vào những quy luật tâm lý để xử lý và xử lý những vấn đề kinh tế tài chính.Về vai trò nhà nước đối với kinh tế tài chính, J.M.Keynes đã lý giải trong lý thuyết chung về việc làm và rút ra bốn nội dung cơ bản sau:13Thứ nhất, Nhà nước phải có chương trình kinh tế tài chính đầu tư trên qui mô lớn và thông qua đó mà thực hiện sự can thiệp vào những quá trình kinh tế tài chính. Ông nhận định rằng, để đảm bảo sự cân đối của nền kinh tế tài chính thì không thể nhờ vào cơ chế thị trường tự phát mà phải bằng sự can thiệp tích cực của nhà nước vào kinh tế tài chính, tăng cường “Bàn tay nhà nước”. Thông qua những tương hỗ của nhà nước như thể những giải pháp để duy trì cầu đầu tư, thông qua những tương hỗ tín dụng, tương hỗ từ ngân sách nhà nước, thông qua khối mạng lưới hệ thống những đơn đặt hàng của nhà nước, khối mạng lưới hệ thống thu mua của nhà nước. Mục đích để tạo ra sự ổn định về môi trường tự nhiên thiên nhiên marketing thương mại, ổn định thị trường. Từ đó, ổn định về lợi nhuận cho những doanh nghiệp. Trong thời kỳ khủng hoảng rủi ro cục bộ, ông chủ trương nhà nước nên phải có chủ trương kinh tế tài chính tăng đầu tư và tiêu pha nhà nước để nền kinh tế tài chính ổn định.Thứ hai, J.M. Keynes chủ trương sử dụng chủ trương tài chính tín dụng và lưu thông tiền tệ. Ở trong lý thuyết của Keynes, chúng cũng là những công cụ quan trọng. Mục đích là để tạo niềm tin và sự sáng sủa cho những nhà đầu tư. Từ đó, người marketing thương mại tích cực đầu tư. Để đạt được mục tiêu này, ông chủ trương tăng thêm khối lượng tiền đưa vào lưu thông, tăng giá cả sản phẩm & hàng hóa (nếu những yếu tố đầu vào còn chưa kịp điều chỉnh giá), sẽ làm tăng phần lời triển vọng, tăng hiệu suất cao cận biên của tư bản, tăng cận biên đầu tư tư bản. Khi khối lượng tiền đưa vào lưu thông tăng lên, cũng tiếp tục dẫn tới lạm phát. Tuy nhiên, lạm phát không phải lúc nào thì cũng luôn có thể có hại, nhà nước hoàn toàn có thể dữ thế chủ động tạo ra lạm phát, nếu trấn áp được lạm phát sẽ làm giảm lãi suất vay, tăng cận biên đầu tư tư bản. Ông đề xuất để trang trải những khoản tiêu pha của nhà nước, bù đắp những khoản thâm hụt của ngân sách nhà nước và mở rộng đầu tư của nhà nước. Keynes chủ trương in thêm tiền giấy. Điều này hoàn toàn có thể dẫn đến lạm phát nhưng hoàn toàn có thể kích thích kinh tế tài chính. Ông cũng đề xuất dùng lạm phát nhưng không để rơi vào “bẫy thanh khoản”. Để thực hiện sự điều tiết kinh tế tài chính, Keynes chủ trương tăng thuế thu nhập, phát hành công trái, trái phiếu để tương hỗ update thu nhập cho ngân sách. Đối với thuế thu nhập đối với người lao động, 14ông nhận định rằng việc này làm giảm sút phần tiết kiệm của dân cư. Thực chất nhà nước đã giúp họ chuyển khoản qua ngân hàng nhà nước tiết kiệm sang đầu tư. Nhưng vấn đề là phải làm giảm sự phản ứng của dân chúng, ông chủ trương tăng việc làm.Thứ ba, chủ trương việc làm. Để nâng cao tổng cầu và việc làm, Keynes chủ trương khuyến khích mọi hoạt động và sinh hoạt giải trí đầu tư để tạo việc làm. Theo ông, đầu tư vào nghành nào thì cũng tốt miễn tạo ra việc làm. Kể cả những hoạt động và sinh hoạt giải trí đầu tư cho sản xuất vũ khí, chạy đua vũ trang, quân sự hóa nền kinh tế tài chính. Có việc làm sẽ dẫn đến tăng thu nhập, tăng tiêu dùng và ở đầu cuối chống được khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính. Ông cũng chủ trương xây dựng một cơ chế phối hợp Một trong những nước để chống lại khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính mang tính chất chất chất toàn cầu. Đây là nền tảng xây dựng khối mạng lưới hệ thống Bretton Woods năm 1944 nhằm mục đích chống phá giá tiền tệ có tính đối đầu đối đầu bằng phương pháp xây dựng khối mạng lưới hệ thống “tỷ giá cố định và thắt chặt tương đối”. J.M.Keynes cũng đề xuất giảm thặng dư thương mại của những nước để ổn định kinh tế tài chính của những quốc gia.Thứ tư, Keynes chủ trương khuyến khích tiêu dùng thành viên đối với mọi tầng lớp, kể khắp cơ thể lao động, người marketing thương mại và nhà tư bản. Nhưng những giải pháp đó của ông không đạt được mục tiêu vì tăng thuế, chủ trương “ướp lạnh tiền lương” và tăng giá cả sản phẩm & hàng hóa.Trong thời gian dài, học thuyết của J.M.Keynes giữ vị trí thống trị trong hệ tư tưởng kinh tế tài chính tư sản. Nó được vận dụng hầu hết ở những nước tư bản. Các nhà kinh tế tài chính Mỹ đánh giá cao học thuyết Keynes, coi đó là liều thuốc chữa cho chủ nghĩa tư bản Tây Âu khỏi ốm yếu và làm cho nền kinh tế tài chính Mỹ khỏe mạnh. Họ đã tương hỗ update lý thuyết việc làm của Keynes bằng nhiều chủ trương và giải pháp rất khác nhau. Các nhà kinh tế tài chính Mỹ coi hoạt động và sinh hoạt giải trí ngân sách nhà nước là cơ chế đa phần để điều tiết kinh tế tài chính, coi nó là công cụ ổn định bên trong của nền kinh tế tài chính. Khi nền kinh tế tài chính hưng thịnh thì sẽ giảm thuế, tăng trợ cấp xã hội. Để tiếp sức cho những công cụ ổn định bên trong đó, họ còn đưa ra giải pháp điều 15hòa. Theo họ, trong thời kỳ hưng thịnh thì giảm tiêu pha nhà nước, còn trong thời kỳ khủng hoảng rủi ro cục bộ thì tăng tiêu pha nhà nước, dù có thâm thụt ngân sách để bù lại sự giảm sút chi từ phía tư nhân. Họ coi trận chiến tranh là phương tiện tốt nhất để ổn định thị trường, thoạt khỏi khủng hoảng rủi ro cục bộ thất nghiệp.Hạn chế lớn số 1 của học thuyết Keynes là xem nhẹ, bỏ qua vai trò của cơ chế thị trường, của tự do kinh tế tài chính. J.M.Keynes quá say sưa với vai trò điều chỉnh can thiệp của nhà nước và thổi phồng vai trò của nhà nước. Điều này cũng dẫn đến khủng hoảng rủi ro cục bộ do nền kinh tế tài chính kém hiệu suất cao. 4. Vai trò nhà nước trong học thuyết nền kinh tế tài chính hỗn hợpLý thuyết về “nền kinh tế tài chính hỗn hợp” là tư tưởng trung tâm của kinh tế tài chính học trường phái chính tân tiến, thống trị thế giới từ trong năm thập niên 1970. Trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính, những nhà kinh tế tài chính cổ xưa và tân cổ xưa say sưa với “bàn tay vô hình”; những nhà kinh tế tài chính theo trường phái Keynes và Keynes mới say sưa với “bàn tay hữu hình”; trong khi đó P.A. Samuelson chủ trương phát triển kinh tế tài chính phải nhờ vào cả “hai bàn tay” là cơ chế thị trường và cơ chế nhà nước. Ông nhận định rằng “điều hành một nền kinh tế tài chính không còn chính phủ nước nhà hoặc thị trường thì cũng như định vỗ tay bằng một bàn tay”.Cơ chế thị trường là một hình thức tổ chức kinh tế tài chính trong đó thành viên người tiêu dùng và những nhà marketing thương mại tác động qua lại lẫn nhau thông qua thị trường để xử lý và xử lý 3 vấn đề trung tâm của tổ chức kinh tế tài chính là sản xuất ra cái gì? Sản xuất ra làm sao? Sản xuất cho ai? Cơ chế thị trường mang nặng yếu tố tự phát, nhưng lại “không phải là sự việc hỗn hợp mà là trật tự kinh tế tài chính”. Cơ chế thị trường là một cơ chế rất là tinh vi để mà phối hợp một cách không tự giác hoạt động và sinh hoạt giải trí của người tiêu dùng và những nhà marketing thương mại thông qua khối mạng lưới hệ thống giá cả thị trường. Giá cả đó đó là phương tiện phát tín hiệu, nó có hiệu suất cao thông tin. Mọi sự phân tích đánh giá tình hình của thị trường bắt nguồn từ giá cả. 16Thông qua sự vận động của giá cả trên thị trường mà những nhà marketing thương mại tự định hướng cho mình trong việc xử lý và xử lý những vấn đề sản xuất cái gì? Như thế nào? cho ai? Người tiêu dùng cũng thông qua sự vận động của giá cả mà đưa ra những quyết định lựa chọn. Nói đến thị trường và cơ chế thị trường là nói đến hàng hoá, người bán, người tiêu dùng và giá cả. Nền kinh tế tài chính thị trường chịu sự thống trị của hai ông vua: người tiêu dùng và kỹ thuật. Ông vua thứ nhất, người tiêu dùng nắm trong tay công cụ, phương tiện của trao đổi, thống trị thị trường vì người tiêu dùng bao giờ cũng ở thế dữ thế chủ động và có quyền lựa chọn mua hay là không shopping hoá doanh nghiệp sản xuất ra. Ông vua thứ hai là kỹ thuật, có ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất, chất lượng, ngân sách, hình thức, mẫu Mã sản Phẩm. Trong nền kinh tế tài chính thị trường, những hãng đối đầu đối đầu với nhau bằng giá cả, mẫu mã. Kỹ thuật có ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực đối đầu đối đầu của những doanh nghiệp trên thị trường. Các doanh nghiệp muốn đáp ứng nhu yếu của người tiêu dùng thì phải thường xuyên tăng cấp cải tiến, đổi mới về kỹ thuật.Trong nền kinh tế tài chính thị trường, lợi nhuận được xác định là động lực trực tiếp của những nhà marketing thương mại. Vì lợi nhuận, những nhà marketing thương mại sẵn sàng đáp ứng và sản xuất bất kỳ loại sản phẩm nào mà thị trường có nhu yếu. Cũng vì nó mà người ta thường xuyên phải nhảy vào đối đầu đối đầu để tăng cấp cải tiến, đổi mới kỹ thuật, tân tiến hóa sản xuất. Cạnh tranh là động lực của nền kinh tế tài chính thị trường. Cạnh tranh cũng khá được xem là môi trường tự nhiên thiên nhiên của nền kinh tế tài chính thị trường. Thông qua đối đầu đối đầu thì những doanh nghiệp hoàn toàn có thể trưởng thành lên mà cũng hoàn toàn có thể thất bại. Song nền kinh tế tài chính sẽ trở nên cơ động hơn, linh hoạt hơn, hoàn toàn có thể thích ứng cao hơn. Cơ chế thị trường đã mang lại một số trong những ưu điểm như một nền kinh tế tài chính vận động theo cơ chế thị trường sẽ cho nó đạt được những thành tựu to lớn về 17tăng trưởng và phát triển, về thỏa mãn nhu yếu, về tính cơ động và linh hoạt của nền kinh tế tài chính. Những thành tựu này khó hoàn toàn có thể đạt được ở trong một nền kinh tế tài chính không phải là thị trường. Tuy nhiên bàn tay vô hình đôi khi cũng đưa nền kinh tế tài chính tới những sai lầm. Đó đó đó là khuyết tật của khối mạng lưới hệ thống kinh tế tài chính thị trường. những khuyết tật này hoàn toàn có thể do tác động bên phía ngoài gây ra, như ô nhiễm môi trường tự nhiên thiên nhiên mà doanh nghiệp không phải trả giá cho việc huỷ hoại đó hoặc là những thất bại thị trường do tình trạng độc quyền phá hoại cơ chế tự do đối đầu đối đầu; hoặc là những tệ nạn như khủng hoảng rủi ro cục bộ, thất nghiệp. Cuối cùng là sự việc phân phối thu nhập bất bình đẳng. Để đối phó với những khuyết tật của cơ chế thị trường, nền kinh tế tài chính hỗn hợp đã phối hợp “bàn tay vô hình” với “bàn tay hữu hình” như thuế khoá, tiêu pha và luật lệ của chính phủ nước nhà.Vai trò của nhà nước trong kinh tế tài chính thị trường thể hiện qua 4 hiệu suất cao như sau: Chức năng thứ nhất là thiết lập khuôn khổ pháp luật. Chức năng này đã vượt ra ngoài khuôn khổ của kinh tế tài chính học. Chính phủ đề ra những quy tắc trò chơi kinh tế tài chính mà những doanh nghiệp, người tiêu dùng và bản thân nhà nước cũng phải tuân thủ. Những qui tắc trò chơi kinh tế tài chính thực chất là khối mạng lưới hệ thống pháp luật kinh tế tài chính. Các khuôn khổ pháp luật hoàn toàn có thể tác động sâu sắc tới ứng xử kinh tế tài chính của con người.Chức năng thứ hai là sửa chữa những thất bại của thị trường để thị trường hoạt động và sinh hoạt giải trí có hiệu suất cao. Trong hiệu suất cao này, nhà nước có 4 trách nhiệm:Thứ nhất, Nhà nước cần can thiệp để hạn chế độc quyền, đảm bảo tính hiệu suất cao của đối đầu đối đầu thị trường. Các tổ chức độc quyền thường tận dụng ưu thế của tớ để quy định giá cả nhằm mục đích thu lợi nhuận. Điều này làm tính hiệu suất cao của thị trường bị giảm. Nhà nước cần đưa ra những luật chống độc quyền và 18luật lệ kinh tế tài chính để làm tăng hiệu suất cao của khối mạng lưới hệ thống thị trường đối đầu đối đầu không hoàn hảo nhất.Thứ hai, những tác động bên phía ngoài cũng dẫn đến tính không hiệu suất cao của thị trường và đòi hỏi nhà nước phải can thiệp. Tác động bên phía ngoài xảy ra khi doanh nghiệp hoặc con người tạo ra ngân sách – quyền lợi cho doanh nghiệp khác, hoặc người khác mà những doanh nghiệp hoặc con người đó không được nhận đúng những quyền lợi mà người ta cần phải nhận hoặc không phải trả đúng số ngân sách mà người ta phải trả. Thứ ba, chính phủ nước nhà phải đảm nhận việc sản xuất những hàng hoá công cộng. Theo những nhà kinh tế tài chính hàng hoá tư nhân là hàng hoá nếu một người tiêu dùng thì người khác không dùng được nữa. Tuy nhiên, sản phẩm & hàng hóa công cộng có đặc trưng:+ Về mặt kỹ thuật, một người tiêu dùng không làm giảm số lượng sẵn có đối với người khác.+ Không thể loại trừ bất kể ai ra khỏi việc tiêu dùng này, trừ khi phải trả giá quá đắt.Ích lợi sản phẩm & hàng hóa công cộng đối với tư nhân là rất nhỏ vì vậy họ không thích sản xuất. Ngoài ra có nhiều sản phẩm & hàng hóa công cộng có ý nghĩa quan trọng đối với quốc gia như quốc phòng, luật pháp trật tự trong nước không thể giao cho tư nhân nên nhà nước phải sản xuất. Thứ tư, thuế. Trên thực tế, phần ngân sách của chính phủ nước nhà phải được trả bằng tiền thuế thu được. Tất cả mọi người đều phải chịu theo luật thuế. Toàn bộ công dân tự đặt mình gánh nặng thuế trên vai và mỗi công dân cũng khá được hưởng phần sản phẩm & hàng hóa công cộng do chính phủ nước nhà đáp ứng. 19Chức năng thứ ba là đảm bảo sự công minh. Trong cơ chế thị trường, sự phân hoá giàu nghèo, bất bình đẳng là tất yếu. Nhà nước nên phải có chủ trương để phân phối thu nhập. Công cụ quan trọng nhất của chính phủ nước nhà là thuế luỹ tiến, đánh thuế trên người giàu theo tỷ lệ thu nhập to hơn người nghèo. Bên cạnh thuế, nhà nước nên phải có khối mạng lưới hệ thống tương hỗ cho những người dân già, người khuyết tật, bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp và những chủ trương trợ cấp xoá đói giảm nghèo.Chức năng thứ tư là ổn định kinh tế tài chính vĩ mô. Từ khi ra đời, chủ nghĩa tư bản đã từng gặp những thăng trầm kinh tế tài chính theo chu kỳ luân hồi. Do vậy, nhà nước nên phải có chủ trương can thiệp để giảm sút những dịch chuyển theo chu kỳ luân hồi kinh tế tài chính. Chính phủ phải phát hành những chủ trương kinh tế tài chính thích ứng với từng quá trình của chu kỳ luân hồi thông qua những quyền lực về tài chính, tiền tệ của nhà nước. Cơ sở về lý thuyết để hình thành quyền lực về tài chính của nhà nước là của lý thuyết Keynes về “bàn tay hữu hình”. Còn cơ sở về lý thuyết để hình thành quyền lực về tiền tệ của nhà nước là của lý thuyết tiền tệ của Friedman. Vì vậy, chủ trương về tiền tệ, tài chính hoàn toàn có thể nới lỏng hoặc thắt chặt là tùy từng quá trình kinh tế tài chính. Trong quá trình thực hiện vai trò kinh tế tài chính, chính phủ nước nhà phải đưa ra những quyết định lựa chọn. Lựa chọn của nhà nước gọi là những phương án lựa chọn công cộng, phải nhờ vào cơ sở những phương án lựa chọn thành viên. Trên thực tế, không phải lúc nào nhà nước cũng lựa chọn đúng. Điều đó chứng tỏ vai trò kinh tế tài chính của nhà nước cũng luôn có thể có những số lượng giới hạn. Để tương hỗ update, khắc phục những số lượng giới hạn này thì vai trò kinh tế tài chính của nhà nước cần phải kết phù phù hợp với cơ chế thị trường, hình thành nên một “nền kinh tế tài chính hỗn hợp”. Trong “nền kinh tế tài chính hỗn hợp” có cả cơ chế thị trường và chính phủ nước nhà. Cơ chế thị trường xác định giá cả và sản lượng trong nhiều nghành, trong khi đó, chính phủ nước nhà điều tiết thị trường bằng những chương trình thuế, tiêu pha và luật lệ. Cả hai bên thị trường và chính phủ nước nhà đều có tính chất thiết yếu.205. Nhận xét, so sánh và ý nghĩa của việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế5.1. Nhận xét và so sánh vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tếQua nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước về kinh tế tài chính trong những học thuyết kinh tế tài chính từ cổ xưa, tân cổ xưa, trường phái Keynes và lý thuyết về nền kinh tế tài chính hỗn hợp, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể rút ra một số trong những nhận xét và so sánh như sau:Thứ nhất, trong lịch sử phát triển những học thuyết kinh tế tài chính từ cổ xưa đến nay có ba quan điểm về vai trò nhà nước trong nền kinh tế tài chính. Một là, quan điểm nhà nước không can thiệp vào kinh tế tài chính; hai là, nhà nước can thiệp mạnh vào nền kinh tế tài chính; ba là, quan điểm trung dung. Quan điểm nhà nước không can thiệp vào kinh tế tài chính xuất hiện vào thời kỳ đầu của chủ nghĩa tư bản ở Anh và Pháp. Quan điểm này được đề cập trong học thuyết kinh tế tài chính chính trị tư bản cổ xưa với đại diện tiêu biểu là Adam Smith. Với tác phẩm “Nghiên cứu về bản chất và nguyên nhân sự giàu sang của những dân tộc bản địa” năm 1776, Adam Smith được xem là cha đẻ của quan điểm tự do đối đầu đối đầu kinh tế tài chính. Tư tưởng này được gọi “bàn tay vô hình” của thị trường. Kế thừa quan điểm của học thuyết kinh tế tài chính cổ xưa, những nhà kinh tế tài chính tân cổ xưa tiếp tục phát triển tư tưởng tự do đối đầu đối đầu trên cơ sở lý thuyết “cân đối tổng quát” của Walras. “Bàn tay vô hình” này tiếp tục phát triển trong lý thuyết “nền kinh tế tài chính hỗn hợp” của P.A.Samuelson. Quan điểm nhà nước can thiệp tích cực vào nền kinh tế tài chính được phát triển sau cuộc khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính 1929-1933. Đại diện cho quan điểm này là J.M.Keynes với tác phẩm nổi tiếng là “Lý thuyết chung về việc làm, lãi suất vay và tiền tệ” xuất bản năm 1936. Quan điểm này cũng khá được P.A. Samuelson thừa kế và phát triển trong lý thuyết “nền kinh tế tài chính hỗn hợp”. Thứ hai, xu hướng dịch chuyển quan điểm về vai trò nhà nước từ thái cực là nhà nước không can thiệp sang thái cực nhà nước can thiệp tích cực và 21cuối cùng là quan điểm trung dung. Quan điểm trung dung là đặc trưng cơ bản của nền kinh tế tài chính thị trường tân tiến. Thứ ba, đặc trưng của học thuyết kinh tế tài chính cổ xưa và tân cổ xưa là duy trì và khuyến khích rộng rãi tự do đối đầu đối đầu, tự do trao đổi, tự do tiến hành những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt sản xuất marketing thương mại trên cơ sở tín hiệu thị trường và sự điều tiết của thị trường. Mọi hoạt động và sinh hoạt giải trí của những chủ thể marketing thương mại và sự vận động của giá cả thị trường đều phải tuân theo quy luật khách quan của nền kinh tế tài chính thị trường mà Adam Smith gọi là “bàn tay vô hình”. Theo quan điểm cổ xưa và tân cổ xưa thì vai trò nhà nước trong nền kinh tế tài chính chỉ là người “giữ nhà”, nghĩa là nhà nước can thiệp rất hạn chế và mang tính chất chất chất gián tiếp vào hoạt động và sinh hoạt giải trí kinh tế tài chính. Xuất phát từ quan điểm “bàn tay vô hình” của Adam Smith, lý thuyết về “cân đối tổng quát” của Leon Walras đã làm sáng tỏ cơ chế cân đối của thị trường. Học thuyết cổ xưa và tân cổ xưa đã đánh dấu cột mốc quan trọng cho việc hình thành và phát triển nền kinh tế tài chính thị trường. Đây đó đó là nền tảng để cho những nhà tư tưởng kinh tế tài chính sau này phát triển và luận giải cơ chế thị trường. Trong trường phái chính danh tân tiến mà tiêu biểu là P.A.Samuelson đã vận dụng một cách sáng tạo những quan điểm của những bậc tiền bối để xây hình thành quan điểm về cơ chế thị trường rất có mức giá trị khoa học và thực tiễn trong toàn cảnh ngày này. Đặc biệt những quan điểm này hoàn toàn có thể luận giải cơ chế thị trường trong toàn cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế tài chính quốc tế. Thứ tư, đặc trưng của trường phái học thuyết Keynes là Nhà nước phải can thiệp tích cực vào hoạt động và sinh hoạt giải trí kinh tế tài chính, gọi là “Bàn tay hữu hình”. Thông qua việc nghiên cứu và phân tích những đại lượng tổng quát như tổng cầu, tổng cung, tổng đầu tư, tổng việc làm, tổng thu nhập và quan hệ giữa chúng và thông qua cơ sở phân tích tâm lý chủ quan của số đông và tâm lý xã hội, những nhà học thuyết theo trường phái Keynes đã lý giải những hiện tượng kỳ lạ kinh tế tài chính ở góc nhìn vĩ mô. Học thuyết Keynes đề cao tiêu dùng và những giải pháp kích thích tiêu 22dùng và đầu tư. Theo trường phái này, nhà nước nên phải tăng tiêu pha trong thời kỳ khủng hoảng rủi ro cục bộ mặc dầu có thâm thụt ngân sách nhằm mục đích giúp quốc gia vượt qua khủng hoảng rủi ro cục bộ nhờ tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập và tăng tiêu dùng. So sánh với học thuyết cổ xưa và tân cổ xưa thì học thuyết của trường phái Keynes đối lập hoàn toàn. Đó là sự việc thay đổi quan điểm về vai trò nhà nước từ vai trò là người “giữ nhà” sang vai trò nhà nước phải can thiệp tích cực vào nền kinh tế tài chính. Vai trò nhà nước trong học thuyết của Keynes đã được ứng dụng rộng rãi ở những nước trên thế giới và đạt được nhiều thành công đáng kể. Sở dĩ như vậy là vì những cuộc khủng hoảng rủi ro cục bộ kinh tế tài chính và trận chiến tranh thế giới đã minh chứng cho việc thất bại của thị trường theo quan điểm của học thuyết cổ xưa và tân cổ xưa. Đồng thời, trên thế giới thời kỳ này xuất hiện những quốc gia XHCN theo học thuyết Mác-Lênin. Nhà nước những nước XHCN đã chủ trương kế hoạch hóa nền kinh tế tài chính quốc dân, tuyệt đối hóa vai trò nhà nước và xóa bỏ hoàn toàn thị trường. Tuy nhiên, quan điểm tuyệt đối hóa vai trò nhà nước trong nền kinh tế tài chính đã làm cho nền kinh tế tài chính nhiều quốc gia trên thế giới tỏ ra kém hiệu suất cao. Quan điểm về vai trò nhà nước can thiệp tích cực vào nền kinh tế tài chính cũng khá được những nhà kinh tế tài chính thị trường tân tiến thừa kế và phát huy. Trong số đó, lý thuyết “nền kinh tế tài chính hỗn hợp” đã thành công trong việc phát triển quan điểm này. Thứ năm, đặc trưng của lý thuyết về nền kinh tế tài chính hỗn hợp là có “hai bàn tay” điều tiết nền kinh tế tài chính. “Bàn tay vô hình” của thị trường điều tiết nền kinh tế tài chính ở tầm vi mô như giá cả, sản lượng và “Bàn tay hữu hình” của nhà nước điều tiết nền kinh tế tài chính ở tầm vĩ mô như thuế, luật lệ, chủ trương. Lý thuyết về nền kinh tế tài chính hỗn hợp đã thừa kế và phát huy những điểm tích cực và khắc phục được những điểm hạn chế của những học thuyết kinh tế tài chính cổ xưa, tân cổ xưa và Keynes. Lý thuyết về nền kinh tế tài chính hỗn hợp là cơ sở cho hình thành chủ trương điều tiết nền kinh tế tài chính của nhà nước. Từ đó, hình thành nên tư tưởng những quốc gia đi sau, chậm phát triển hoàn toàn có thể tăng tốc đuổi theo những nước khác bằng phương pháp 23chính phủ những nước này tăng cường can thiệp vào nền kinh tế tài chính ở tầm vĩ mô. Đồng thời lý thuyết nền kinh tế tài chính hỗn hợp đã và đang xác định được rõ 4 hiệu suất cao cơ bản của nhà nước trong nền kinh tế tài chính: thiết lập khuôn khổ luật pháp, sửa chữa khuyết tật thị trường để thị trường hoạt động và sinh hoạt giải trí hiệu suất cao, đảm bảo công minh và ổn định kinh tế tài chính vĩ mô. Do vậy, lý thuyết “nền kinh tế tài chính hỗn hợp” ra đời thừa kế một phần quan điểm của học thuyết cổ xưa, tân cổ xưa về “bàn tay vô hình” và thừa kế một phần quan điểm của học thuyết Keynes về “bàn tay hữu hình” đã xử lý và xử lý phần nào những vấn đề nảy sinh trên thế giới. Lý thuyết “nền kinh tế tài chính hỗn hợp” được xem là chuẩn mực của nền kinh tế tài chính thị trường tân tiến. Ngày nay, lý thuyết này sẽ không những được những nước tư bản chủ nghĩa mà trong cả những nước theo XHCN cũng xem là nền tảng để phát triển kinh tế tài chính thị trường. 5.2. Ý nghĩa của việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tếViệc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính vừa có ý nghĩa về mặt khoa học, vừa có ý nghĩa về mặt thực tiễn.Thứ nhất, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong nền kinh tế tài chính. Vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính là một bộ phận đối tượng nghiên cứu và phân tích quan trọng của lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính. Lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính là một bộ môn khoa học độc lập, chiếm vị trí quan trọng trong số những môn khoa học xã hội. Xuất phát từ việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính mà sau này phát triển thành bộ môn khoa học xã hội độc lập là môn quản lý nhà nước về kinh tế tài chính. Thứ hai, việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính giúp tất cả chúng ta làm rõ khối mạng lưới hệ thống quan điểm những lý luận về vai trò nhà 24nước trong nền kinh tế tài chính làm cơ sở cho việc nghiên cứu và phân tích những vấn đề liên quan đến kinh tế tài chính thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của nước ta lúc bấy giờ.Thứ ba, việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong nền kinh tế tài chính, đặc biệt là lý thuyết về nền kinh tế tài chính hỗn hợp giúp tất cả chúng ta nhận thức được những ưu điểm và nhược điểm của “hai bàn tay”. Từ đó tất cả chúng ta nhận thức rõ hơn ranh giới tương đối của “bàn tay vô hình” và “bàn tay hữu hình” để điều tiết hoạt động và sinh hoạt giải trí của nền kinh tế tài chính.Thứ tư, việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính giúp tất cả chúng ta làm rõ bản chất của nền kinh tế tài chính thị trường tân tiến ngày này. Thứ năm, việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính tương hỗ cho những nhà hoạch định làm rõ hơn bản chất sự can thiệp của nhà nhà nước vào nền kinh tế tài chính để có những chủ trương phù hợp.Thứ sáu, trong điều kiện kinh tế tài chính Việt Nam lúc bấy giờ, việc nghiên cứu và phân tích vai trò nhà nước trong lịch sử những học thuyết kinh tế tài chính rất thiết để tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nắm vững những chủ trương, đường lối chủ trương của Đảng và Nhà nước trong quá trình xây dựng đất nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng tân tiến vào năm 2022.Kết luậnVấn đề quản lý nhà nước trong nền kinh tế tài chính thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa thực chất là xác định vai trò của nhà nước trong nền kinh tế tài chính thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Việc nghiên cứu và phân tích tổng kết vai trò của nhà nước thông qua những học thuyết kinh tế tài chính cổ xưa, tân cổ xưa, Keynes và nền kinh tế tài chính hỗn hợp rất thiết yếu và có ý nghĩa giá trị về lý luận và thực tiễn của nền kinh tế tài chính nước ta lúc bấy giờ. Vai trò của nhà nước được thể hiện qua những 25
