Hướng Dẫn Hình thức cấu trúc nhà nước liên bang ?
Mẹo về Hình thức cấu trúc nhà nước liên bang Mới Nhất
Lê Khánh Vy đang tìm kiếm từ khóa Hình thức cấu trúc nhà nước liên bang được Cập Nhật vào lúc : 2022-05-27 13:20:08 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi Read nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.
Hình thức cấu trúc nhà nước đơn nhất và hình thức cấu trúc nhà nước liên bang I/TỔNG QUAN VỀ HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC Hình thức nhà nước là phương pháp tổ chức quyền lực nhà nước và những phương pháp để thực hiện quyền lực nhà nước. Có quan điểm nhận định rằng hình thức nhà nước được hợp thành từ hai yếu tố là hình thức chính thể và hình thức cấu trúc nhà nước. Bên cạnh đó, cũng luôn có thể có quan điểm nhận định rằng, ngoài hai yếu tố trên hình thức nhà nước còn gồm có yếu tố chính sách chính trị. Trong số đó, hình thức chính thể và hình thức cấu trúc nhà nước phản ánh phương pháp tổ chức quyền lực nhà nước còn chính sách chính trị phản ánh phương pháp thực hiện quyền lực nhà nước. SƠ ĐỒ HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC II/ KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI 1/ Khái niệm hình thức cấu trúc nhà nước Hình thức cấu trúc nhà nước là sự việc cấu trúc nhà nước thành những đơn vị hành chính lãnh thổ và xác lập những quan hệ qua lại giữa chúng với nhau, giữa trung ương với địa phương. Hình thức cấu trúc nhà nước phản ánh việc tổ chức quyền lực nhà nước theo chiều dọc từ trung ương xuống địa phương. Ghi chú: Đơn vị hành chính lãnh thổ là bộ phận hợp thành lãnh thổ của nhà nước, có địa giới hành chính riêng, có cơ quan nhà nước tương ứng được thành lập để tổ chức thực hiện quyền lực nhà nước. Việc xác lập quan hệ Một trong những đơn vị nhà nước của trung ương và địa phương là việc xác định thẩm quyền giữa chúng với nhau, những thẩm quyền này thể hiện sự tác động Một trong những đơn vị nhà nước trung ương với cơ quan nhà nước địa phương và ngược lại. 2/ Phân quy mô thức cấu trúc nhà nước Có hai quy mô thức cấu trúc nhà nước là nước đơn nhất và nhà nước liên bang: a/ Cấu trúc nhà nước đơn nhất - Là nhà nước mà lãnh thổ của nước đó được hình thành từ một lãnh thổ duy nhất, lãnh thổ này được phân thành những đơn vị hành chính trực thuộc. Nhà nước có độc lập lãnh thổ quốc gia chung, có khối mạng lưới hệ thống cơ quan quyền lực và quản lý chung cho toàn lãnh thổ, công dân chỉ có một quốc tịch đồng thời có một khối mạng lưới hệ thống pháp luật chung cho toàn lãnh thổ - Các nhà nước đơn nhất tiêu biểu: Trung Quốc, việt Nam, Triều Tiên, Hàn quốc, Nhật bản, Thái Lan, Pháp, Anh, Brunei Darussalam, Cu ba, Lào b/ Cấu trúc nhà nước liên bang - Là nhà nước hợp thành từ hai hay nhiều nước thành viên. Lãnh thổ của nhà nước liên bang gồm có lãnh thổ của những nhà nước khác, những nhà nước này được gọi là những chủ thể liên bang. Dấu hiệu tổ chức nhà nước của chủ thể liên bang của nhà nước liên bang thể hiện ở chỗ mỗi chủ thể có quyền thông qua hiến pháp của tớ, tuy nhiên không phải chủ thể nào thì cũng luôn có thể có hiến pháp riêng. - Chế độ liên bang thường được thiết lập tại một quốc gia đa sắc tộc hoặc có lãnh thổ rộng lớn hoặc trong trường hợp thiết yếu. Các liên bang thường được thành lập trên cơ sở một một hiệp ước Một trong những thành viên có độc lập lãnh thổ. - Các nhà nước liên bang tiêu biểu: Cộng hòa Ấn Độ, Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, Liên bang Xô Viết, Liên bang Malaixia, Liên bang Nam Tư, Mexico, Đức Ví dụ: Thụy Sỹ theo chính sách cộng hòa với quy mô nhà nước liên bang. Cấu trúc nhà nước liên bang được phân thành ba cấp như sau: cơ quan ban ngành sở tại liên bang (confederation), cơ quan ban ngành sở tại bang (canton) và cơ quan ban ngành sở tại xã (commune). Mọi sửa đổi trong Hiến pháp của liên bang hay của những bang phải được thực hiện thông qua trưng cầu dân ý. Thụy Sỹ không còn Thủ tướng Chính phủ và Tổng thống là một trong trong 7 thành viên của Chính phủ được Quốc hội bầu luân phiên với nhiệm kỳ 1 năm. Iii/ tín hiệu nhận ra nhà nước đơn nhất và nhà nước liên bang 1. Nhà nước đơn nhất + Xét về đối tượng (dân cư & lãnh thổ) - Lãnh thổ toàn vẹn thống nhất - Chủ quyền quốc gia chung, chỉ có một chủ thể duy nhất có quyền quyết định những vấn đề đối nội & đối ngoại của đất nước. Ví dụ: Tại Việt Nam, Quốc Hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất có quyền quyết định những vấn đề đối nội & đối ngoại của đất nước + Xét về phạm vi (đối nội & đối ngoại) + Quốc tịch : - Có 1 quốc tịch + Hệ thống cơ quan nhà nước : - Hệ thống cơ quan quyền lực và quản lý chung, thống nhất từ TW đến địa phương Ví dụ: Sơ đồ BMNN ở Việt Nam (Phụ lục 1) thể hiện cơ cấu tổ chức tổ chức của cơ quan ban ngành sở tại thống nhất theo chiều dọc từ TW xuống địa phương. + Hệ thống pháp luật (HTPL) - HTPL thống nhất điều chỉnh những quan hệ xã hội, thực hiện hiệu suất cao, trách nhiệm của Nhà nước Ví dụ: Tại Anh có khối mạng lưới hệ thống một cơ quan ban ngành sở tại. Quốc hội có quyền tối hậu về tất cả mọi sự việc xẩy ra trong nước Anh. Tuy Quốc hội có ủy quyền cho cơ quan ban ngành sở tại địa phương nhưng Quốc hội hoàn toàn có thể bắt buộc những thành phố và quận hạt làm những điều mà Quốc hội thấy thích hợp; nếu muốn quốc hội còn tồn tại thể bãi bỏ hay thay đổi ranh giới của địa phương Ưu điểm - Mô hình tạo ra sự ổn định về bảo mật thông tin an ninh chính trị Nhược điểm - Thiếu sự linh hoạt trong phát triển kinh tế tài chính => là môi trường tự nhiên thiên nhiên tốt của tham nhũng 2. Nhà nước liên bang + Xét về đối tượng (dân cư & lãnh thổ) - Hợp thành từ 2 hoặc nhiều nhà nước thành viên => Lãnh thổ của nhà nước liên bang gồm có lãnh thổ của những nhà nước thành viên Ví dụ: Tại Liên bang Hoa Kỳ, Liên bang không được thay đổi biên giới Tiểu bang nếu không được sự đồng ý của Tiểu bang, không được hạn chế quyền và trách nhiệm và trách nhiệm của công dân Tiểu bang - Vừa có độc lập lãnh thổ quốc gia của Nhà nước Liên bang vừa có độc lập lãnh thổ của Nhà nước thành viên. Ví dụ: Tại Liên bang Hoa Kỳ: + Chủ quyền của Liên bang: quy định về marketing thương mại giữa Liên bang với nước ngoài, khối mạng lưới hệ thống tiền tệ, tuyên bố trận chiến tranh, quản lý những lãnh thổ xâm chiếm + Chủ quyền Tiểu bang: tổ chức những cuộc bầu cử, thành lập những đơn vị nhà nước ở địa phương, điều chỉnh những quan hệ thương mại trong phạm vi tiểu bang + Thẩm quyền chung: phát hành những đạo luật và tổ chức thực hiện những đạo luật như: đánh thuế, phát hành công trái + Quốc tịch - Có 2 quốc tịch - Ví dụ: Tại Mỹ, công dân số ra chỉ có một quốc tịch Mỹ xét trong quan hệ ngoại giao với những tiểu bang và tùy theo luật riêng của từng bang mà mỗi công dân có quyền và trách nhiệm và trách nhiệm riêng. - Có 2 khối mạng lưới hệ thống cơ quan nhà nước: + Hệ thống chung cho toàn Liên bang: thực hiện hiệu suất cao & trách nhiệm của Liên bang + Hệ thống mỗi nước thành viên: thực hiện hiệu suất cao & trách nhiệm của Nhà nước thành viên Ví dụ: Sơ đồ BMNN ở Liên bang Hoa Kỳ (Phụ lục 2) thể hiện cơ cấu tổ chức tổ chức của cơ quan ban ngành sở tại thống nhất theo chiều dọc từ địa phương lên TW. Ở đây, có sự phân quyền cho địa phương và những bang có quyền nhất định do luật pháp của những từng bang quy định. Hệ thống pháp luật (HTPL) - Có 2 HTPL + HTPL của Nhà nước Liên bang thống nhất trên toàn lãnh thổ + HTPL trong từng bang: chỉ có mức giá trị thi hành trong phạm vi bang. Ví dụ: Tại Mỹ, Luật của cơ quan ban ngành sở tại liên bang, tại Washington D.C., áp dụng cho tất khắp cơ thể dân sống tại Mỹ. Còn luật của từng tiểu bang trong số 50 tiểu bang thì chỉ áp dụng cho tiểu bang. Ưu điểm - Mô hình năng động Nhược điểm - Khó có sự ổn định IV/ MỘT SỐ NHÀ NƯỚC LIÊN BANG ĐIỂN HÌNH 1/ Hợp chủng quốc Hoa Kỳ a) Nguyên nhân hình thành - Nhà nước liên bang Hoa Kỳ được hình thành từng bước từ 13 thuộc địa độc lập, liên minh với nhau chống một quân địch chung. Các thuộc địa lúc đầu chỉ cùng hội họp để chia sẻ trở ngại vất vả, sau đó do sức ép của cuộc cách mạng họ cùng nhau đóng góp xây dựng quân đội chung. Tiếp theo, những thuộc địa đã xây dựng những điều khoản để hình thành Hợp bang, nhưng do những vấn đề kinh tế tài chính, xã hội, đối ngoại nảy sinh, sự ra đời của một nhà nước liên bang là thiết yếu. - Các thuộc địa link với nhau thành liên bang bởi một số trong những nguyên nhân sau: + Thứ nhất, họ cùng phải chống một quân địch chung là đế quốc Anh, quân đội Anh, nên những thuộc địa phải liên minh về mặt quân sự để cùng nhau chiến đấu. + Thứ hai, những chủ trương của Anh đối với những thuộc địa này là tương đối giống nhau, họ có nhiều vấn đề chung cần xử lý và xử lý, khiến những thuộc địa hoàn toàn có thể thuận tiện và đơn giản ngồi cùng nhau bàn luận xử lý và xử lý. + Thứ ba, thành phần dân cư của những thuộc địa này đều là những người dân gặp trở ngại vất vả phải rời bỏ quê hương nên tinh thần tương trợ giúp sức nhau là một phần văn hóa của tớ. + Lý do ở đầu cuối là những quyền lợi kinh tế tài chính mà một cơ quan ban ngành sở tại liên bang mạnh đem lại, đó là đồng tiền chung, thương mại Một trong những bang thuận tiện và đơn giản và chủ trương đối ngoại thống nhất. b / Quá trình hình thành, phát triển và tồn tại - Quá trình hình thành liên bang Hoa Kỳ ra mắt tương đối chậm rãi, rõ ràng là Tính từ lúc lúc giành độc lập năm 1776 nhưng mãi đến năm 1787 Hiến pháp Mỹ mới được thông qua và phê chuẩn vào năm 1788) do một số trong những nguyên nhân: + Thứ nhất, sau khi cách mạng thành công, nước Mỹ non trẻ phải đối đầu với một vấn đề mang tính chất chất chất sinh tử, đó là nên hay là tránh việc thành lập một cơ quan ban ngành sở tại Trung ương có quyền lực mạnh. Có hai quan điểm chính trị đối chọi nhau trước vấn đề này: * Quan điểm 1 (thuộc nhóm Anti – Federalist): nhóm này theo khuynh hướng chống đối thể chế liên bang và muốn bảo vệ quyền lực của những đơn vị ban ngành sở tại địa phương tại mỗi đơn vị lãnh thổ cựu thuộc địa vì nhận định rằng việc thiết lập một cơ quan ban ngành sở tại liên bang mạnh với nhiều quyền hạn sẽ đi ngược lại với tiềm năng cuộc cách mạng Mỹ là để giành quyền tự trị và tự do cho nhân dân. Họ lo ngại rằng một liên bang mạnh sẽ trở nên độc đoán, tự trị và tự do của người dân bị xâm hại. Hay nói cách khác, việc thiết lập một thể chế liên bang không khác gì việc thay thế một chính sách thống trị độc tài khắc nghiệt thực dân bằng một chính sách thống trị độc tài khắc nghiệt khác, trong đó người dân cũng vẫn sẽ phải chịu đựng những sự hạn chế quyền tự do như trước. => Nhóm này đưa ra những bài tham luận được đăng tải trên một số trong những tờ báo xuất bản tại Tp New York do nhiều người viết nhưng cùng ký tên là “Brutus” - tên của nhà sáng lập nên nền Cộng hòa La Mã. * Quan điểm 2 (thuộc nhóm Federalist): nhóm này theo khuynh hướng ủng hộ việc thiết lập cơ quan ban ngành sở tại liên bang và đã và đang cho đăng tải 85 bài tham tham luận do Alexander Hamilton, James Madison và John Jay viết và cùng sử dụng chung một bút hiệu là “Publius. Những bài tham luận này đã lý giải sự vận hành của cỗ máy cơ quan ban ngành sở tại được đề nghị trong Bản dự thảo Hiến pháp, đồng thời trình bày và lý giải những giải pháp được đề ra để ngăn cản cũng như hóa giải rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn lạm quyền của những người dân được dân chúng lựa chọn để điều hành guồng máy quốc gia khi họ hành xử quyền lực chính trị và hành chính trong guồng máy đó. Mục đích của những bài tham luận này là nhằm mục đích lôi kéo người dân ủng hộ việc phê chuẩn bản dự thảo Hiến pháp Liên bang Hoa Kỳ. + Thứ hai, điều kiện tự nhiên, kinh tế tài chính của những bang tương đối rất khác nhau, họ phụ thuộc vào nhau trong thương mại, trao đổi sản phẩm & hàng hóa, nhưng lại rất khó đồng nhất với nhau. + Thứ ba, trong những bang của nước Mỹ, không còn bang nào đủ mạnh để hoàn toàn có thể dẫn dắt hoặc thôn tính những bang khác. - Một trong những nguyên nhân để Liên bang Hoa Kỳ tồn tại là phương pháp tổ chức quyền lực: + Tổ chức quyền lực theo chính sách tam quyền phân lập: quyền lập pháp thuộc về Quốc hội, quyền hành pháp thuộc về chính phủ nước nhà đứng đầu là Tổng thống và quyền tư pháp thuộc về tòa án tối cao. Ngành Lập pháp Quốc hội Hoa kỳ gồm hai viện: Thượng viện và Hạ viện Ngành Hành pháp gồm có: Tổng thống, Phó tổng thống và Nội những của Tổng thống Ngành Tư pháp gồm có: Toà án tối cao, những tòa án dưới và những tòa án đặc biệt. + Các cơ quan nhà nước liên bang Mỹ hoạt động và sinh hoạt giải trí trên nguyên tắc “trấn áp và cân đối” nhằm mục đích không ngành nào can chiếm ảnh hưởng hay vượt quyền chính phủ nước nhà. 2/ Liên bang Xô Viết a/ Nguyên nhân hình thành + Sự hình thành Liên Xô gắn sát với sự sụp đổ của Đế quốc Nga (là một nhà nước tồn tại từ năm 1721 cho tới lúc tuyên bố thành một nước cộng hòa tháng 8 năm 1917) trong Thế chiến thứ nhất và hoạt động và sinh hoạt giải trí của Đảng Cộng sản Nga (Bolshevik) do Lenin đứng đầu. + Vào đầu thế kỷ XX, Đế quốc Nga là một cường quốc ở Châu Âu có tiềm lực đất đai và dân số to lớn nhưng trình độ phát triển kinh tế tài chính - xã hội còn lỗi thời xa so với những cường quốc châu Âu khác. Xã hội ẩn chứa nhiều xích míc nóng bức không được giải tỏa: xã hội Nga là xã hội chuyên chế độc tài của quý tộc và tư sản lớn, tự do tư tưởng bị bóp nghẹt không làm hài lòng giới trí thức, trung lưu thành thị và giới tư sản quý tộc nhỏ; giai cấp công nhân bị bóc lột nặng nề nhất trong số những nước ở châu Âu. Nước Nga lại là nơi có phong trào Marxist cấp tiến mạnh nhất, do Lenin đứng đầu với đảng Bolshevik chủ trương làm cách social chủ nghĩa để xây dựng chủ nghĩa cộng sản. + Những xích míc trên trong Thế chiến thứ nhất không những không được cởi bỏ mà cùng với những thất bại to lớn trong trận chiến tranh, xã hội Nga đi vào tạm bợ. Quốc khố hết sạch, nợ nước ngoài cao, lạm phát không trấn áp được, dân chúng cực khổ, trận chiến tranh làm phá sản hàng loạt doanh nghiệp gây thất nghiệp trầm trọng, nạn đói lan tràn tại nông thôn, những tầng lớp nhân dân, binh lính oán ghét nhà cầm quyền và trận chiến tranh, trong quân đội xích míc giữa binh lính và tầng lớp sĩ quan quý tộc phát triển thành chống đối. Tháng 2 năm 1917 đã nổ ra Cách mạng Tháng Hai: khởi nghĩa vũ trang tại Petrograd đã lật đổ chính phủ nước nhà Nga Hoàng và thành lập Chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản với chủ trương phá bỏ chính sách độc tài chuyên chế, tự do hóa xã hội Nga theo những tiêu chuẩn như những quốc gia châu Âu đương thời, nhưng vẫn chủ trương theo đuổi trận chiến tranh bên phía Đồng Minh Anh - Pháp đến thắng lợi ở đầu cuối đồng thời cũng tuyên bố đảm bảo quyền lợi của giai cấp công nhân, nông dân và những tầng lớp xã hội khác. + Sau Cách mạng tháng Hai, dưới sự lãnh đạo của đảng Bolshevik đồng loạt xuất hiện những tổ chức "hội đồng" hay Xô viết của công nhân, nông dân và binh lính để bảo vệ quyền lợi của chính họ. Thời gian giữa hai cuộc cách mạng là lúc hai cơ quan ban ngành sở tại song song tồn tại: cơ quan ban ngành sở tại trung ương là của Chính phủ Lâm thời nhưng những sắc lệnh muốn được thi hành phải có sự chấp thuận đồng ý của những Xô viết của công - nông - binh. Đảng Bolshevik lôi kéo tiến hành làm cách mạng vô sản với khẩu hiệu "tất cả cơ quan ban ngành sở tại về tay những Xô viết" và lôi kéo binh lính phản chiến làm cách mạng "Biến trận chiến tranh đế quốc thành nội chiến cách mạng". Chính phủ Lâm thời trong thời gian tám tháng tồn tại đã bất lực trong cả nỗ lực trận chiến tranh và ổn định tình hình trong nước: quân đội đang tan rã không hề tuân lệnh cấp trên, bắt giết sỹ quan và tự động rút lui. Chính phủ Lâm thời phải nhờ vào những Xô viết lôi kéo công nhân, binh sỹ để làm tan rã quân bảo hoàng, do đó thế lực của những Xô viết mạnh lên rất nhiều và Chính phủ Lâm thời không thể kiềm chế được những Xô viết nữa. Nước Nga vào đêm trước của Cách mạng tháng Mười hỗn loạn, chính phủ nước nhà không hề tồn tại thể trấn áp được tình hình. Ngày 25 tháng 10 năm 1917 (theo lịch Julius), tức ngày 7 tháng 11 theo lịch Gregory, Lenin và những đảng viên Bolshevik lãnh đạo những Xô viết làm Cách mạng tháng Mười lập cơ quan ban ngành sở tại Xô viết của công, nông, binh. Chính quyền lập tức phát hành sắc lệnh về hòa bình, sắc lệnh về ruộng đất và ra khỏi trận chiến tranh với những điều kiện rất ngặt nghèo của phía Đức (Hòa ước Brest-Litovsk). Ngay sau Cách mạng tháng Mười, nước Nga rơi vào thời kỳ nội chiến cực kỳ đẫm máu (1918-1922). Phía cách mạng là công nhân, binh sỹ cách mạng và một bộ phận nông dân, bên kia là những lực lượng phản cách mạng gồm bảo hoàng, thành phần trí thức, trung lưu thành thị, sỹ quan, một bộ phận nông dân, người Cô Dắc Phe phản cách mạng còn nhận được sự giúp sức của những quốc gia châu Âu. Đặc trưng của cuộc nội chiến là tính ác liệt không khoan nhượng. Đến thời điểm ở thời điểm cuối năm 1920 về cơ bản những lực lượng phản cách mạng đã thất bại, cơ quan ban ngành sở tại Xô viết được thành lập trên toàn lãnh thổ còn sót lại của Đế quốc Nga. Trong quá trình đấu tranh cách mạng giành cơ quan ban ngành sở tại và bảo vệ cơ quan ban ngành sở tại Xô Viết, nhân dân những dân tộc bản địa Xô Viết đã thiết lập Khối liên minh dân tộc bản địa trên những nghành chính trị, quân sự, ngoại giao. Năm 1922 lãnh thổ nước Nga trước đây đã thành lập 06 nước cộng hòa Xô Viết (Nga, Ucraina, Belaruxia, Adecbaidan, Acmenia, Grrudia) và một số trong những nước cộng hòa tự trị. Đây đó đó là tiền đề cho việc thành lập liên bang Xô Viết Các nước cộng hòa nhận thấy, những hiệp ước và sự liên minh chưa đủ mạnh để đáp ứng yêu cầu xây dựng chính trị xã hội và bảo vệ tổ quốc. Sự thành lập nhà nước liên bang cộng hòa XHCN là tất yếu khách quan của những nước cộng hòa và phù phù phù hợp với nguyện vọng của nhân dân. Việc thiết lập đó nhờ vào 2 nguyên tắc: tự nguyện, bình đẳng và hợp tác, giúp sức lẫn nhau. b) Quá trình tồn tại và phát triển + Liên Xô gồm có 15 nước cộng hòa + Hiến pháp liên bang quy định rõ ràng quyền hạn cơ bản của những đơn vị nhà nước tối cao Liên Xô, chính sách bầu cử dân chủ, quyền tự do gia nhập và tách khỏi liên bang, quy định những vấn đề trong nghành quốc phòng, ngoại giao, kinh tế tài chính, tài chính. + Cơ quan quyền lực tối cao của Liên Xô gồm 02 viện có quyền ngang nhau: Xô Viết liên bang và Xô viết dân tộc bản địa c) Nguyên nhân tan rã + Sai lầm cơ bản, tai hại hơn hết là những người dân lãnh đạo, quản lý văn hoá ở Liên Xô (cũ) thiếu ý thức văn hoá thực thụ nhưng lại nắm quyền lực tuyệt đối. Trong suốt hơn 70 năm cầm quyền, họ đã không biết xử lý và xử lý đúng đắn quan hệ giữ chính trị với văn hoá và trong văn hoá, quan hệ Một trong những giai cấp, cái dân tộc bản địa, cái quả đât phổ biến. + Sau khi Lenin mất, khẩu hiệu: “Tất cả quyền lực về tay Xô Viết” của ông đã được hiểu như một thủ thuật để giành cơ quan ban ngành sở tại hơn là nền tảng tư tưởng để xây dựng một nhà nước kiểu mới. Tuy mang danh là quốc gia của những Hội đồng (Liên bang Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Xô Viết), nhưng ở Liên Xô trước đây, quyền lực của những Hội đồng chỉ tồn tại trên danh nghĩa. Bộ máy chấp hành đã thâu tóm toàn bộ quyền lực, biến Hội đồng thành cơ quan phê chuẩn một cách hình thức những quyết định đã có sẵn từ trước. Đây cũng khá được xem là một trong những nguyên nhân đa phần làm cho Xô Viết sụp đổ. d) Nước Nga sau tan rã + Sau cuộc đảo chính ngày 19-8-1991 tình hình Liên Xô trở nên rất là nghiêm trọng: Uỷ ban trung ương Đảng bị giải tán, Đảng cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động và sinh hoạt giải trí,nhiều nước cộng hoà tuyên bố tách khỏi liên bang…Nhà nước Liên bang Xô Viết – nhà nước liên minh của nhiều quốc gia,dân tộc bản địa trước đây đã đứng trên bờ vực của sự việc sụp đổ hoàn toàn. + Ngày 8-12-1991, những tổng thống ba nước Nga, Ukraina, Belarus ra tuyên bố chung: Liên bang Xô Viết không hề tồn tại nữa và quyết định thành lập một hình thức liên minh mới gọi là Cộng đồng những quốc gia độc lập ( viết tắt là SNG ). Ngay sau đó, chín nước cộng hoà nữa cũng tuyên bố tham gia SNG. + Vào những thập niên ở đầu cuối khi Liên Xô còn tồn tại, Liên bang Xô viết gồm 15 Các nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết (SSR), thường được gọi đơn giản là Các nước Cộng hòa Xô viết. Trong Liên bang Xô viết những nước cộng hòa Xô viết cũng khá được gọi là Các nước cộng hòa liên bang. Tất cả những nước cộng hòa này đều được xem như những nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa, ngoài ngoại lệ là CHXHCNXV Liên bang Nga (SFSR Liên bang Nga), tất cả những nước cộng hòa đều có những đảng cộng sản của riêng mình, những đảng cộng sản này là một phần của Đảng Cộng sản Liên Xô. Tất cả những nước cộng hòa cũ nay đã trở thành những quốc gia độc lập, 12 quốc gia trong số 15 nước cộng hòa cũ (trừ 3 nước Baltic) đều tham gia vào một tổ chức sau khi Liên Xô tan rã mang tên là Cộng đồng những Quốc gia Độc lập (tiếng Nga: SNG, tiếng Anh: CIS). + Liên bang Nga là sự việc hợp thành của một lượng lớn những chủ thể hành chính cấp liên bang, tổng cộng là 83 đơn vị hợp thành (chủ thể). Tại Nga có 21 nước cộng hòa , 46 tỉnh, 4 quốc gia ly khai, 1 tỉnh tự trị và 9 khu tự trị Ngoài những đơn vị hành chính này còn 2 thành phố trực thuộc trung ương (Moskva và Sankt-Peterburg). V/ MỘT SỐ HÌNH THỨC KHÁC 1/ Nhà nước Liên minh Nhà nước liên minh là sự việc phối hợp tạm thời của những nhà nước với nhau nhằm mục đích thực hiện những trách nhiệm và tiềm năng nhất định. Sau khi hoàn thành xong trách nhiệm và đạt được mục tiêu, Nhà nước Liên minh tự giải tán hoặc chuyển thành Nhà nước Liên bang. Ví dụ: Hợp chủng quốc Hoa Kỳ từ năm 1776-1787 là nhà nước liên minh, sau đó đã trở thành nhà nước liên bang. * Dấu hiệu nhận ra: - Liên kết tạm thời Một trong những nhà nước. Khi gia nhập nhà nước liên minh thì những nước thành viên hoàn toàn có thể hưởng nhiều quyền lợi về kinh tế tài chính, giáo dục, y tế và cùng nhau ký kết những hiệp ước để giữ được quan hệ bền vững cùng thuận lợi. - Văn bản do nhà nước liên minh phát hành phải được những nước thành viên phê chuẩn mới có hiệu lực hiện hành trên phạm vi lãnh thổ của nhà nước liên minh. Ví dụ: Sự thành lập liên minh EU, để đi đến sự thống nhất cho việc tồn tại lâu dài thì những nước trong EU đã ký nhiều hiệp ước như: Hiệp ước Maastricht (Hiệp ước Liên hiệp châu Âu) hay hiệp ước Amsterdam, Schengen, Nice. Thành lập liên minh kinh tế tài chính và tiền tệ, với một đơn vị tiền tệ chung và một ngân hàng nhà nước trung ương độc lập, thành lập một liên minh chính trị gồm có việc thực hiện một chủ trương đối ngoại và bảo mật thông tin an ninh chung để tiến tới có chủ trương phòng thủ chung, tăng cường hợp tác về công an và luật pháp. Đồng thời cũng để duy trì sự đoàn kết trong nhà nước liên minh thì EU phải thành lập nhiều liên minh như: Liên minh chính trị hay Liên minh về kinh tế tài chính và tiền tệ. Đồng thời, tất cả những công dân của những nước thành viên được quyền tự do đi lại và cư trú trong lãnh thổ của những nước thành viên. Được quyền bầu cử và ứng cử cơ quan ban ngành sở tại địa phương và Nghị viện châu Âu tại bất kỳ nước thành viên nào mà người ta đang cư trú. Được hưởng những quyền cơ bản, không phân biệt đối xử; Tư pháp và đối nội; Chính sách xã hội và việc làm. Thực hiện một chủ trương đối ngoại và bảo mật thông tin an ninh chung trên cơ sở hợp tác liên chính phủ nước nhà với nguyên tắc nhất trí để vẫn bảo vệ độc lập lãnh thổ quốc gia trên nghành này. Mở rộng quyền của Cộng đồng trong một số trong những nghành như môi trường tự nhiên thiên nhiên, xã hội, nghiên cứu và phân tích Phối hợp những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt tư pháp, thực hiện chủ trương chung về nhập cư, quyền cư trú và thị thực. Còn việc thành lập Liên minh kinh tế tài chính và tiền tệ tương hỗ cho những nước thành viên có mức lạm phát thấp nhất; Thâm hụt ngân sách thấp. Và để duy trì sự ổn định đó đòi hỏi sự thành lập Hội đồng bộ trưởng liên nghành, Ủy ban Châu Âu, nghị viện Châu Âu, Tòa án Châu Âu. Nhìn về góc nhìn khác ví như tất cả chúng ta vẫn thường nhận xét đó là sự việc sự không tương đồng ngôn từ, kinh tế tài chính, sự phát triển của mỗi nước. Theo mình nếu không đạt được sự nhất quán trong vấn đề này sẽ dễ xảy ra xung đột Một trong những nước thành viên. Và đi đến sự tan rã cũng là vấn đề tất yếu. Tuy nhiên nếu những nước thành viên đều tuân thủ những nguyên tắc của NN Liên minh thì điều này hoàn toàn có lợi và NN Liên minh hoàn toàn có thể tồn tại lâu dài nhưEU đã nói ở trên dù rằng để đạt được một EU như vậy là một điều không đơn giản. 2/ Lãnh thổ tự trị Lãnh thổ tự trị là đơn vị hành chính lập ra ở một số trong những nước để đảm bảo quyền tự trị của những dân tộc bản địa thiểu số sống tập trung ở một số trong những khu vực, dưới sự lãnh đạo thống nhất của cơ quan ban ngành sở tại trung ương. Một quốc gia đơn nhất là nhà nước có một cấp chính phủ nước nhà duy nhất, tập trung và một dân tộc bản địa. Tuy nhiên quốc gia đơn nhất cũng hoàn toàn có thể có một hoặc nhiều lãnh thổ có chính phủ nước nhà riêng. Sự rất khác nhau giữa một liên bang và một quốc gia đơn nhất kiểu này là ở chỗ trong một quốc gia đơn nhất mức độ tự trị của những lãnh thổ có chính phủ nước nhà riêng tồn tại không theo mong ước của chính phủ nước nhà trung ương và hoàn toàn có thể bị đơn phương hủy bỏ. Trong khi một liên bang thông thường được thiết lập bởi một hiệp ước giữa một số trong những tiểu bang độc lập, thì tại một quốc gia đơn nhất những lãnh thổ có chính phủ nước nhà riêng thường được thiết lập thông qua sự chuyển giao quyền lực tức là chính phủ nước nhà trung ương chính thức đồng ý giao quyền tự trị cho cho một lãnh thổ phụ thuộc hoàn toàn trước đây. Vì vậy những liên bang thường được thành lập một cách tự nguyện từ 'cấp dưới' trong khi việc chuyển giao quyền tự trị lại được đưa ra từ 'cấp trên'. Liên bang trên thực tế Sự khác lạ giữa một liên bang và một quốc gia đơn nhất thường không rõ ràng. Một quốc gia đơn nhất hoàn toàn có thể rất giống với liên bang về cấu trúc và chính phủ nước nhà trung ương vừa hoàn toàn có thể có quyền về mặt lý thuyết để hủy bỏ quyền tự trị của một lãnh thổ có chính phủ nước nhà riêng nhưng về mặt chính trị lại rất khó để thực thi điều đó. Các lãnh thổ tự trị của một số trong những quốc gia đơn nhất thường muốn nhiều quyền tự trị hơn ở một số trong những liên bang. Vì lẽ đó, đôi khi có tranh cãi trong việc coi một số trong những quốc gia đơn nhất là liên bang trên thực tế. Vương quốc Tây Ban Nha Tây Ban Nha là một liên bang trên thực tế chính bới nó trao nhiều quyền cho chính phủ nước nhà những khu tự trị hơn so với hầu hết những liên bang khác. Đối với nghị viện Tây Ban Nha, việc bãi bỏ quyền tự trị của những vùng như Galicia, Catalonia hoặc xứ Basque, hay đối với Chính phủ Vương quốc Anh việc đơn phương hủy bỏ cơ quan lập pháp của xứ Wales, Bắc Ireland hoặc Scotland hầu như thể một sự bất khả thi chính trị tuy nhiên không còn một rào cản nào về pháp lý. Hơn nữa, một số trong những vùng như Navarra hoặc xứ Basque có đầy đủ kĩ năng trấn áp thuế và tiêu pha, chuyển một phần nhỏ cho chính phủ nước nhà trung ương để phục vụ những mục tiêu công (quân đội, quan hệ quốc tế, chủ trương vĩ mô). Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là một kiểu liên bang trên thực tế tuy nhiên không còn quy định chính thức xuất phát từ quyền lực được trao rộng rãi cho những tỉnh một cách không chính thức để thực thi những quan hệ kinh tế tài chính và chủ trương quốc gia. Kết quả là có một khái niệm "chính sách liên bang trên thực tế với đặc trưng Trung Hoa" (dựa theo chủ trương của Đặng Tiểu Bình chính sách xã hội chủ nghĩa với đặc trưng Trung Hoa). Theo hiến pháp, quyền lực của những đặc khu hành chính của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được trao bởi Chính phủ nhân dân Trung ương thông qua nghị quyết của Toàn quốc Nhân dân Đại biểu Đại hội. Việc hủy bỏ quyền tự trị của những đặc khu hành chính Hong Kong và Macau là một thách thức lớn nếu muốn nói là không thể. Ví dụ: Canada có 10 tỉnh bang và 3 lãnh thổ tự trị phía Bắc.Các tỉnh bang của Canada mang tên province để giữ truyền thống của thời họ thực sự là những tỉnh (hay province) của Đế quốc Anh. Trên thực tế, mỗi đơn vị hành chính này là một bang tự trị (tương đối, nhưng không hoàn toàn, giống một tiểu bang - state - của Hoa Kỳ hay một bang - Bundesland - của Đức) với một chính phủ nước nhà gồm có những khối mạng lưới hệ thống hành pháp, tư pháp, luật pháp, thuế, giáo dục, y tế, xã hội riêng của tớ. Để tránh sự ngộ nhận với những tỉnh của nhiều quốc gia khác, hiệp hội người Việt tại Canada đã gọi đơn vị hành chính này là tỉnh bang. Từ tỉnh bang đã được dùng rất phổ biến trên những báo chí tiếng Việt phát hành tại Canada, tuy nhiên nhiều người vẫn dùng từ tỉnh, nhất là trong lối dùng hằng ngày. Cơ chế hành chính của mỗi tỉnh bang tương đối giống trường hợp của liên bang. Với lời đề nghị của Thủ tướng Canada, Nữ hoàng cử một người dân trong tỉnh bang làm đại diện cho mình (Lieutenant governor). Về mặt lập pháp, thay vì có hai viện như liên bang, quốc hội của mỗi tỉnh bang chỉ có một viện với tên rất khác nhau tuỳ theo từng tỉnh bang. Về mặt hành pháp, đảng chiếm đa số ghế trong quốc hội sẽ thành lập chính phủ nước nhà, đảng chiếm nhiều ghế thứ nhì sẽ thành lập đối lập chính thức 3/ Tự quản địa phương Sự quản lý được thực hiện bởi nhân dân địa phương thông qua bầu cử. Nhân dân địa phương bầu ra cơ quan tự quản địa phương với hiệu suất cao xử lý và xử lý những vấn đề thuộc về cơ quan ban ngành sở tại địa phương. Mặc dù cơ quan tự quản địa phương phải thực thi thông tư của cơ quan ban ngành sở tại trung ương nhưng những đơn vị nhà nước trung ương không được phát hành bất kể thông tư nào liên quan đến việc thực hiện những hiệu suất cao tự quản của địa phương. Đây là một khái niệm hoàn toàn mới mà những nước lúc bấy giờ đang có xu hướng hướng tới. Một trong những nguyên do cơ bản là vì quy mô nhà nước nó phát huy hết tính năng động, sáng tạo của địa phương, trao quyền dữ thế chủ động cho địa phương.
