Video Nhớ bài lai nghĩa là gì 🆗
Thủ Thuật Hướng dẫn Nhớ bài lai nghĩa là gì Chi Tiết
Họ và tên đang tìm kiếm từ khóa Nhớ bài lai nghĩa là gì được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-09 22:15:05 . Với phương châm chia sẻ Mẹo về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha.Tiếng Việt, cũng gọi là tiếng Việt Nam[8] hay Việt ngữ là ngôn từ của người Việt và là ngôn từ chính thức tại Việt Nam. Đây là tiếng mẹ đẻ của khoảng chừng 85% dân cư Việt Nam cùng với hơn 4 triệu Việt kiều. Tiếng Việt còn là một ngôn từ thứ hai của những dân tộc bản địa thiểu số tại Việt Nam và là ngôn từ dân tộc bản địa thiểu số được công nhận tại Cộng hòa Séc.
Nội dung chính- Trước thời Pháp thuộcThời Pháp thuộcSau năm 1945Thanh điệuTừ thuần ViệtTừ Hán ViệtTừ có nguồn gốc Ấn–ÂuTừ có nguồn gốc tiếng dân tộc bản địa thiểu sốTừ hỗn chủngBộ gõ tiếng Việt và tiếp xúc tiếng Việt qua mạngVideo liên quan
Tiếng ViệtTiếng ViệtPhát âmtiəŋ₃₅ vḭət₃₁ (miền Bắc)tiəŋ₃₅ jḭək₃₁ (miền Nam)Sử dụng tại Việt Nam
Cộng hòa Séc (dân tộc bản địa thiểu số)
Hoa Kỳ
Campuchia
Lào
Pháp
Úc
Canada
Đài Loan
Nhật Bản
Nước Hàn
Trung Quốc
NgaTổng số người nói77 triệu ngườiHạng23 (như tiếng mẹ đẻ); tương đương với tiếng Hàn, Telugu, Marathi và TamilPhân loạiHệ Nam Á[1]- Nhóm Môn-Khmer[1]
- Nhánh Việt-Mường
- Tiếng Việt
Việt–Mường
- Tiếng Việt thượng cổ
- Tiếng Việt trung đại
- Tiếng Việt
Chữ Nôm
Hệ thống chữ nổi tiếng ViệtĐịa vị chính thức
Ngôn ngữ chính thức tại
Việt Nam [2] Cộng hòa Séc (ngôn từ dân tộc bản địa thiểu số)[3]Mã ngôn ngữISO 639-1vi[4]ISO 639-2vie[5]ISO 639-3[6] vie[6]Glottologviet1252[7]
Bài viết này còn có chứa kí tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp tương hỗ dựng hình, bạn hoàn toàn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode.Bài viết này còn có chứa ký tự Tiếng Việt. Nếu không thích hợp tương hỗ dựng hình, bạn hoàn toàn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì chữ Nôm, chữ Hán.Dựa trên từ vựng cơ bản, tiếng Việt được phân loại là một ngôn từ thuộc ngữ hệ Nam Á. Tiếng Việt là ngôn từ có nhiều người nói nhất trong ngữ hệ này (nhiều hơn nữa tổng số người nói của tất cả những ngôn từ còn sót lại trong ngữ hệ). Vì Việt Nam thuộc Vùng văn hoá Đông Á, tiếng Việt cũng chịu nhiều ảnh hưởng về từ tiếng Hán, do vậy là ngôn từ có it điểm tương đồng nhất với những ngôn từ khác trong ngữ hệ Nam Á.
Từ vựng tiếng Thái, tiếng Việt, tiếng Khmer, tiếng Chăm, tiếng Lào, tiếng Môn, tiếng Pali,... trong sách của John Crawfurd xuất bản năm 1828.
Theo A. G. Haudricourt lý giải từ năm 1954, nhóm ngôn từ Việt-Mường ở thời kỳ khoảng chừng đầu Công nguyên là những ngôn từ hay phương ngữ không thanh điệu. Về sau, qua quá trình giao thoa với Hoa ngữ và nhất là với những ngữ thuộc ngữ hệ Tai-Kadai vốn có khối mạng lưới hệ thống thanh điệu phát triển cao hơn, khối mạng lưới hệ thống thanh điệu trong tiếng Việt xuất hiện và có diện mạo như ngày này, theo quy luật hình thành thanh điệu. Sự xuất hiện những thanh điệu, khởi đầu khoảng chừng thế kỷ thứ VI (thời kỳ Bắc thuộc trong lịch sử Việt Nam) với 3 thanh điệu và phát triển thêm vào khoảng chừng thế kỷ XII (nhà Lý) với 6 thanh điệu. Sau đó một số trong những phụ âm đầu biến hóa cho tới ngày này. Trong quá trình biến hóa, những phụ âm cuối rụng đi làm thay đổi những kết thúc âm tiết và phụ âm đầu chuyển từ lẫn lộn vô thanh với hữu thanh sang tách biệt.
Ví dụ[9] của A.G. Haudricourt.
Đầu Công nguyên(vô thanh điệu) Thế kỷ VI
(3 thanh) Thế kỷ XII
(6 thanh) Ngày nay pa pa pa ba sla, hla hla la la ba ba pà bà la la là là pas, pah pà pả bả slas, hlah hlà lả lả bas, bah bà pã bã las, lah là lã lã pax, paʔ pá pá bá slax, hlaʔ hlá lá lá bax, baʔ bá pạ bạ lax, laʔ lá lạ lạ
Trước thời Pháp thuộc
Tiếng Việt là ngôn từ dùng trong sinh hoạt tiếp xúc của dân thường từ khi lập nước. Giai đoạn từ đầu Công nguyên, tiếng Việt có những âm không còn trong tiếng Trung. Từ khi tiếng Trung có ảnh hưởng tới Việt Nam thông qua những con phố và gồm có những quá trình rất khác nhau, tiếng Việt khởi đầu có những âm vay mượn từ tiếng Trung. Các tác giả Mai Ngọc Chừ, Vũ Đức Nghiệu và Hoàng Trọng Phiến trong cuốn sách Cơ sở ngôn từ học và tiếng Việt chia quá trình tiếp xúc Hán – Việt thành 2 quá trình chính:
- Giai đoạn từ đầu Công nguyên đến đầu thời nhà Đường (đầu thế kỷ VIII), từ vựng tiếng Hán ảnh hưởng tới tiếng Việt trong quá trình này gọi là từ Hán cổ;
Giai đoạn từ thời nhà Đường (thế kỷ VIII – thế kỷ X) trở về sau, từ vựng tiếng Hán ảnh hưởng tới tiếng Việt trong quá trình này gọi là từ Hán Việt.
Từ Hán cổ và từ Hán Việt gọi chung là từ gốc Hán.
1 số từ ngữ Hán cổ hoàn toàn có thể kể tới như "đầu", "gan", "ghế", "ông", "bà", "cô", "chè", "ngà", "chén", "chém", "chìm", "buồng", "buồn", "buồm", "mùi", "mùa"... Từ Hán cổ là những từ gốc Hán gia nhập vào tiếng Việt từ lâu hơn, đã đồng hoá mạnh hơn, nên những từ này lúc bấy giờ là từ thông thường trong hoạt động và sinh hoạt giải trí xã hội đối với người Việt.
Hệ thống từ Hán Việt trong tiếng Việt bằng phương pháp đọc những chữ Hán theo ngữ âm hiện có của tiếng Việt (tương tự như người Nhật Bản áp dụng kanji đối với chữ Hán và katakana với những tiếng nước ngoài khác). Hiện nay có 1945 chữ Hán thông dụng trong tiếng Nhật, cũng luôn có thể có tầm khoảng chừng 2000 từ Hán–Hàn thông dụng. Số lượng từ vựng tiếng Việt có thêm hàng loạt những yếu tố Hán–Việt. Như là "chủ", "ở", "tâm", "minh", "đức", "thiên", "tự do",... không thay đổi nghĩa chỉ khác cách đọc; hay thay đổi vị trí như "nhiệt náo" thành "náo nhiệt", "thích phóng" thành "phóng thích", "đảm bảo" thành "bảo vệ"...; hoặc rút gọn như "thừa trần" thành "trần" (trong trần nhà), "lạc hoa sinh" thành "lạc" (trong củ lạc, còn gọi là đậu phộng)...; hoặc đọc chệch đi như sáp nhập (chữ Hán: 插入) thành sát nhập, thống kế (統計) thành thống kê, để kháng (抵抗) thành đề kháng, chúng cư (眾居) thành chung cư, bảo cô (保辜) thành báo cô, vãng cảnh (往景) thành vãn cảnh (晚景), khuyến mại (勸買) thành khuyến mại (勸賣), vân vân; hay đổi khác nghĩa hoàn toàn như "phương phi" trong tiếng Hán nghĩa là "hoa cỏ thơm tho" thì trong tiếng Việt lại là "béo tốt", "bồi hồi" trong tiếng Hán nghĩa là "đi đi lại lại" sang tiếng Việt thành "bồn chồn, xúc động"... Mặt khác, người Trung Quốc gọi là Thái Sơn, Hoàng Hà, cổ thụ... thì người Việt lại đọc là núi Thái Sơn, sông Hoàng Hà, cây cổ thụ (tuy nhiên sơn = núi, hà = sông, thụ = cây)... Do tính quy ước của ngôn từ mà phần nào đó những phương pháp đọc sai khác với tiếng Hán vẫn có ai đó đồng ý và sử dụng trong khi những nhà nghiên cứu và phân tích ngôn từ tiếng Việt lúc bấy giờ cũng như những đơn vị, những cấp quản lý, tổ chức xã hội – nghề nghiệp lẫn những nhà khoa học Việt Nam hoàn toàn có thể chưa tìm được tiếng nói chung trong việc chuẩn hoá cách sử dụng tên riêng và từ vựng mượn từ tiếng nước ngoài.[10] Bên cạnh đó, có những từ hoàn toàn có thể đã dùng sai như "quan ngại" dùng và hiểu như "lo ngại", "vấn nạn" hiểu là "vấn đề nan giải", "vô hình trung" thì viết thành "vô hình trung" hay "vô tưởng tượng", "việt dã" là "chạy dài"; "trứ tác" dùng như "sáng tác",[11] "phong thanh" dùng như "phong phanh", "bàng quan" dùng như "bàng quang", "đào ngũ" dùng là "đảo ngũ", "tham quan" thành "thăm quan", "xán lạn" thành "sáng lạng"…
Theo ước lượng của những nhà nghiên cứu và phân tích, từ Hán Việt chiếm khoảng chừng trên dưới 70% vốn từ trong phong cách chính luận, khoa học (Maspéro thì nhận định rằng, chúng chiếm hơn 60% lượng từ tiếng Việt).[10][11] Tác giả Lê Nguyễn Lưu trong cuốn sách Từ chữ Hán đến chữ Nôm thì nhận định rằng về nghành trình độ và khoa học tỉ lệ này hoàn toàn có thể lên đến mức 80% nhưng khi nhận xét về văn ngữ trong một cuốn tiểu thuyết thì chỉ từ 12,8%, kịch nói rút xuống còn 8,9% và ngôn từ nói chuyện hằng ngày còn thấp hơn thế nữa.[12]
Các từ và từ tố Hán Việt tạo ra những từ ngữ mới cho tiếng Việt như sĩ diện, phi công, gồm có, sống động, sinh đẻ, vân vân. Trong khi tiếng Việt gọi là phát thanh (發聲) thì tiếng Hán lại gọi là 廣播 quảng bá; tiếng Việt gọi là truyền hình (傳形) thì tiếng Hán gọi là 電視 điện thị; tiếng Việt gọi là thành phố (城鋪), thị xã (市社) thì tiếng Hán gọi là 市 thị. Tiếng Việt đã tận dụng được những thành tựu ngôn từ trong tiếng Hán để tự tăng cấp cải tiến mình.
Kể từ đầu thế kỷ thứ XI, Nho học phát triển, việc học cổ văn ngày càng tăng, tầng lớp trí thức mở rộng tạo tiền đề cho một nền văn chương của người Việt bằng cổ văn phát triển với những áng văn thư ví dụ như Nam quốc sơn hà bên sông Như Nguyệt (sông Cầu).
Cùng thời gian này, ai đó xây riêng 1 khối mạng lưới hệ thống chữ viết cho những người dân Việt theo nguyên tắc ghi âm tiết phát triển, đó là chữ Nôm. Để tiện cho việc học chữ Hán và chữ Nôm của người Việt, Ngô Thì Nhậm (1746–1803) đã biên soạn cuốn sách Tam thiên tự giải âm (còn gọi là Tam thiên tự, Tự học toản yếu). Tam thiên tự giải âm chỉ lược dạy 3000 chữ Hán, Nôm thông thường, đáp ứng nhu yếu thiết yếu, nhớ chữ, nhớ nghĩa từng chữ, mỗi câu 4 chữ. Hiệp vần cũng luôn có thể có điểm đặc biệt, tức là vần sống lưng (yêu vận, vần giữa câu). Tiếng thứ 4 câu đầu hiệp với tiếng thứ hai câu dưới rồi cứ thế mãi đến 3000 chữ, 750 câu. Ví dụ: Thiên – trời, địa – đất, cử – cất, tồn – còn, tử – con, tôn – cháu, lục – sáu, tam – ba, gia – nhà, quốc – nước, tiền – trước, hậu – sau, ngưu – trâu, mã – ngựa, cự – cựa, nha – răng, vô – chăng, hữu – có, khuyển – chó, dương – dê,... Trần Văn Giáp đánh giá đây tuy chỉ là quyển sách dạy học vỡ lòng về chữ Hán như đã nêu ở trên nhưng thực ra cũng hoàn toàn có thể coi nó đó đó là sách Từ điển Hán Việt thông thường và phổ biến ở thời điểm cuối thế kỷ XVIII, cùng thời với những sách Chỉ nam ngọc âm, Chỉ nam bị loại và xuất hiện trước những sách Nhật dụng thường đàm, Thiên tự văn và Đại Nam quốc ngữ.[13]
Thời Pháp thuộc
Từ khi Pháp xâm lược Việt Nam vào nửa thời điểm cuối thế kỷ thứ XIX, tiếng Pháp dần thay thế vị trí của cổ văn, trở thành ngôn từ chính thức trong giáo dục, hành chính và ngoại giao. Chữ Quốc ngữ (chữ Latinh tiếng Việt), do một số trong những nhà truyền giáo châu Âu tạo ra, đặc biệt là hai tu sĩ người Bồ Đào Nha Gaspar do Amaral và Antonio Barbosa, với mục tiêu ban đầu là dùng ký tự Latinh ghi lại tiếng Việt, được cơ quan ban ngành sở tại Pháp thuộc bảo lãnh sử dụng nhằm mục đích thay thế chữ Hán với chữ Nôm để đồng văn tự với tiếng Pháp, từ từ sử dụng phổ biến trong xã hội cùng tiếng Pháp.
Gia Định báo là tờ báo đầu tiên mà phát hành bằng chữ Quốc ngữ tại Nam Kỳ vào năm 1865, đặt nền móng cho việc phát triển và xu vị trí hướng của chữ Quốc ngữ như thể chữ viết chính của tiếng Việt sau này.
Mặt khác, những khái niệm chính trị xã hội, kỹ thuật mới dẫn đến việc nhập những thuật ngữ, từ ngữ mới. Có 2 xu khuynh hướng về phương pháp nhập thuật ngữ là:
Nhập từ phiên âm của ngôn từ phương Tây, đa phần là từ tiếng Pháp và hoàn toàn có thể sử dụng bởi tầng lớp thị dân hoàn toàn có thể vốn không thạo chữ Hán [14] như ghi đông, phanh, lốp, găng, pê đan, phuốc tăng (nay gọi là phuộc),... Nhập qua âm Hán Việt của chữ Hán từ tiếng Trung và tiếng Nhật (từ Hán-Việt gốc Nhật) như chính đảng, kinh tế tài chính, giai cấp, bán kính, câu lạc bộ,... Trong giới văn hoa thì những tên riêng phương tây mà dùng là từ Hán Việt như Á Căn Đình (Argentina), Nã Phá Luân (Napoleon),... hay Tòa Bạch Ốc (White House),...Sau năm 1945
Tiếng Việt thay thế hoàn toàn tiếng Pháp và cổ văn, trở thành ngôn từ thao tác cấp quốc gia duy nhất của Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.
Trong thời kỳ trận chiến tranh Việt Nam, sự phát triển tiếng Việt trong chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ở miền Bắc và Việt Nam Cộng hòa ở miền Nam ra mắt có rất khác nhau, đa phần ở sử dụng từ Hán-Việt và phiên âm tên trong tiếng nước ngoài.
Tại miền Bắc có xu hướng chuyển sang sử dụng từ thuần Việt thay thế từ Hán Việt cùng nghĩa còn ở miền Nam thì vẫn không thay đổi việc sử dụng từ Hán Việt như thời trước 1945. Ví dụ như miền Nam vẫn giữ tên "Ngân hàng Quốc gia" trong khi miền Bắc đổi thành "Ngân hàng Nhà nước" (1960), miền Nam gọi là "phi trường" thì miền Bắc gọi là "sân bay", miền Nam gọi là "Ngũ Giác Đài" thì miền Bắc gọi là "Lầu Năm Góc", miền Nam gọi là "Đệ nhứt thế chiến" thì miền Bắc gọi là "Chiến tranh thế giới thứ nhất", miền Nam gọi là "hỏa tiễn" thì miền Bắc gọi là "tên lửa", miền Nam gọi là "thủy quân lục chiến" còn miền Bắc đổi thành "lính thủy đánh bộ",... trái lại ở miền Bắc lại dùng một số trong những danh từ bắt nguồn từ tiếng Hán như "tham quan", "sự cố", "nhất trí", "đăng ký", "đột xuất", "vô tư",... thì miền Nam lại dùng những chữ "thăm viếng", "trở ngại/trục trặc", "đồng lòng", "ghi tên", "bất thần", "thoải mái",...
Việc phiên âm tên tiếng nước ngoài thì ở miền Nam vẫn theo cách trước 1945 là dùng tên theo từ Hán Việt, như Băng đảo (Iceland), Úc Đại Lợi (Australia), Hung Gia Lợi (Hungary), Ba Tây (Brazil),... Tại miền Bắc thì chuyển sang phiên âm trực tiếp thành Ai-xơ-len, Ô-xtrây-li-a, Hung-ga-ri,... và trừ ra những tên Hán Việt của một số trong những đối tượng phổ biến, ví dụ như "Pháp", "Đức", "Anh", "Nga",... Cá biệt (hoàn toàn có thể là duy nhất) 1 tên tiếng Trung là Zhuang (người Tráng) "phiên âm trực tiếp" thành Choang trong tên gọi chính thức "Khu tự trị dân tộc bản địa Choang Quảng Tây".[15][note 1]
Sau khi Việt Nam thống nhất vào năm 1975, quan hệ Bắc-Nam đã link lại. Gần đây, sự phổ biến hơn của những phương tiện truyền thanh và truyền hình trên toàn quốc góp thêm phần chuẩn hóa tiếng Việt về chính tả và âm điệu. Từ Hán Việt và từ thuần Việt được người Việt sử dụng song song tùy thuộc ngữ cảnh hay văn phong. Sự di cư để học tập và thao tác Một trong những vùng miền giúp mọi người ở Việt Nam được tiếp xúc và hiểu nhiều hơn nữa với những phương ngữ tiếng Việt. Tuy nhiên với sự tiến triển của internet và toàn cầu hóa, ảnh hưởng của tiếng Anh ngày càng lớn, người Việt lúc bấy giờ thường viết từ ngoại lai với xu hướng viết theo tiếng Anh (như video) thay vì viết theo âm đọc của tiếng Việt (vi-đê-ô) vì cùng dùng chữ Latinh, và đang có thói quen dùng từ vựng hay tên dịch sang tiếng Anh nhiều hơn nữa, có khi lấn át những từ vựng hay tên tiếng Việt sẵn có hoặc đã dịch có nghĩa (ví dụ như manga Kimetsu no Yaiba đã được phát hành dưới tên tiếng Việt là "Thanh gươm diệt quỷ" nhưng báo chí Việt lại dùng tên tiếng Anh "Demon Slayer" khi viết bài[16]). Những người thao tác ở mảng báo chí và phương tiện truyền thông đôi khi đưa tên riêng nước ngoài đưa vào tiếng Việt lại thiếu tìm hiểu và tinh lọc (phát âm sai dựa theo âm tiếng Anh thay vì từ âm của ngôn từ gốc, dịch trung gian tên riêng qua tiếng Anh hoặc tiếng Trung), khiến mọi người theo dõi cũng dùng sai theo, trải qua thuở nào gian dài thì "sai nhiều thành quen" nên rất khó sửa lại đúng tương ứng với ngôn từ gốc được. Ví dụ: truyền thông Việt Nam hay dùng nguồn tin tiếng Anh thay vì tiếng Nhật, làm cho tên người Nhật Bản vốn theo thứ tự "họ trước tên sau" trong tiếng Nhật lại bị viết đảo ngược thành "tên trước họ sau" vào trong tiếng Việt (tuy nhiên không còn luật bắt buộc đảo ngược họ tên), khiến thủ tướng Suga Yoshihide bị viết và gọi ngược thành "Yoshihide Suga"[17]; diễn viên Dilraba Dilmurat hay bị gọi là "Địch Lệ Nhiệt Ba" dù cô là người Uyghur, tên của cô là chuẩn tiếng Uyghur không thuộc vùng văn hóa Đông Á (nghĩa là vốn không thể viết bằng chữ Hán), nhưng truyền thông Việt lại dùng tên theo âm Hán-Việt của chữ Hán qua âm Quan thoại mà người Trung Quốc phiên âm tên cô; huấn luyện viên Park Hang-seo khi mới được chỉ định huấn luyện tuyển Việt Nam, hay bị truyền thông Việt đọc tên là "Pác Hang Xeo"[18][19], phải có bài đính chính và mất thuở nào gian thì cách đọc mới được sửa lại thành "Pắc Hang-so" hay "Pắc Hang-sơ" cho đúng âm tiếng Hàn[19].
Phân bố độ phổ biến của tiếng Việt trên lãnh thổ Việt Nam. Trong số đó những khu vực màu vàng nhạt là những khu vực sử dụng tiếng dân tộc bản địa bản địa trong đời sống là nhiều hơn nữa so với tiếng Việt.
Theo Ethnologue, tiếng Việt có tại Anh, Ba Lan, Campuchia, Côte d'Ivoire, Đức, Hà Lan, Lào, Na Uy, Nouvelle-Calédonie, Phần Lan, Pháp, Philippines, Cộng hòa Séc, Sénégal, Thái Lan, Vanuatu, Đài Loan, Nga... Riêng Trung Quốc có người Kinh bản địa ở Đông Hưng, tiếng Việt của tớ có pha trộn âm giọng của những ngôn từ Hán (Quan thoại, tiếng Quảng Đông,...).
Tiếng Việt là ngôn từ dân tộc bản địa thiểu số tại Cộng hòa Séc vì người Việt được công nhận là "dân tộc bản địa thiểu số" tại Séc.[20]
Tiếng Việt có sự thay đổi trong giọng nói từ Bắc vào Nam, không đột ngột mà tiệm tiến dần theo từng vùng liền nhau. Trong số đó, giọng Bắc (Tỉnh Nam Định – Thái Bình),[note 2] giọng Trung Huế và giọng Nam Sài Gòn là 3 phân loại chính. Những tiếng địa phương này rất khác nhau ở giọng điệu và từ địa phương. Thanh ngã và thanh hỏi ở miền Bắc rõ hơn ở miền Nam và Trung. Miền Bắc phát âm một số trong những phụ âm (tr, ch, n, l...) khác với miền Nam và miền Trung. Giọng Huế có nhiều từ vựng địa phương hơn những giọng khác. Từ điển Việt-Bồ-La (1651) của Alexandre de Rhodes lấy tiếng miền Bắc làm nền tảng, Dictionarium Anamitico Latinum (1772-1773) của Pierre Pigneaux de Béhaine lấy tiếng miền Nam làm nền tảng.[21] Theo trang thông tin của Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc[22] và học giả Laurence Thompson[23] thì cách đọc tiêu chuẩn lúc bấy giờ nhờ vào giọng Tp Hà Nội Thủ Đô. Tuy nhiên, chưa tồn tại quy định nào nói rằng giọng Tp Hà Nội Thủ Đô là chuẩn quốc gia.[24]
Giọng chuẩn Nơi sử dụng Giọng miền Bắc (Giọng chuẩn Tp Hà Nội Thủ Đô) Bắc Bộ Giọng miền Trung Bắc Trung Bộ Giọng miền Nam (Giọng chuẩn Sài Gòn) Duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ Giọng địa phương Nơi thể hiện Giọng Tp Hà Nội Thủ Đô Tp Hà Nội Thủ Đô và vùng phụ cận Giọng Đông Bắc Quảng Ninh, Hải Phòng Đất Cảng, Thái Bình, Tỉnh Nam Định Giọng Thanh Hóa Thanh Hóa Giọng Nghệ-Tĩnh Nghệ An, thành phố Hà Tĩnh Giọng Bình-Trị-Thiên Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế Giọng Quảng Quảng Nam, Đà Nẵng, Tỉnh Quảng Ngãi Giọng Nẫu Bình Định, Phú Yên Giọng Nam Trung Bộ Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Đồng Giọng Sài Gòn Thành phố Hồ Chí Minh và những tỉnh lân cận Giọng miền Tây Các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long Giọng dân tộc bản địa thiểu số[cần dẫn nguồn] Các tỉnh Tây Bắc, Tây Nguyên Đặc trưng trong giọng những vùng miền Miền Bắc Miền Trung Miền Nam này ni, nì nè thế này ri nì vầy, như vầy ấy nớ, tê đó thế, thế ấy rứa, rứa tề, rứa đó vậy, vậy đó kia tê đó kìa tề đó đâu mô đâu nào mồ nào sao, thế nào răng sao tôi tui tui tao tau tao chúng tôi bọn tui tụi tui chúng tao bọn tau, bọn choa tụi tao mày mi mầy chúng mày bây, bọn bây tụi bây nó hấn nó chúng nó bọn hấn tụi nó ông ấy ông nớ ổng bà ấy bà nớ bả cô ấy dì nớ cổ chị ấy chị nớ chỉ anh ấy anh nớ ảnhDưới đây là bảng những nguyên âm theo giọng Tp Hà Nội Thủ Đô.
Trước Giữa Sau Đóng i [i] ư [ɨ] u [u] Nửa đóng ê [e] ơ [əː] ô [o] Nửa mở e [ɛ] â [ə] o [ɔ] Mở ă [a] / a [aː]Trong bảng trên, những nguyên âm trước, giữa và nguyên âm mở là nguyên âm không tròn môi, còn sót lại là nguyên âm tròn môi. Ă và â là dạng ngắn của a và ơ.
Đồng thời, tiếng Việt còn tồn tại khối mạng lưới hệ thống nguyên âm đôi và nguyên âm ba.
Phụ âm
Bảng dưới đây trình bày những phụ âm trong tiếng Việt và cách viết.
Môi Chân răng Quặt lưỡi Vòm Vòm mềm Thanh hầu Mũi m [m] n [n] nh [ɲ] ng/ngh [ŋ] Tắc thường p [p] t [t] tr [ʈʂ~ʈ] ch [c~tɕ] c/k/q [k~q] thanh hầu hóa b [ɓ] đ [ɗ] bật hơi th [tʰ] kh [x~kʰ] Xát vô thanh ph [f] x [s] s [ʂ] h [h] hữu thanh v [v] d [z~j] r [ʐ~ɹ] gi [z~j] g/gh [ɣ] Tiếp cận u/o [w] l [l] y/i [j]1 số phụ âm chỉ có một cách viết (như b, p) nhưng một số trong những có nhiều hơn nữa một cách viết như k, hoàn toàn có thể màn biểu diễn bằng c, k hay q. Đồng thời, những phụ âm có thay đổi tuỳ theo địa phương. Sự khác lạ về phụ âm Một trong những vùng miền trình bày kỹ lưỡng hơn trong bài phương ngữ tiếng Việt.
Thanh điệu
Dấu thanh trong tiếng Việt Dấu Chữ mẫu ngang a Vi ngang tone.ogg (trợ giúp·thông tin) sắc á Vi sac tone.ogg (trợ giúp·thông tin) huyền à Vi huyen tone.ogg (trợ giúp·thông tin) hỏi ả Vi hoi tone.ogg (trợ giúp·thông tin) ngã ã Vi nga tone.ogg (trợ giúp·thông tin) nặng ạ Vi nang tone.ogg (trợ giúp·thông tin)Tiếng Việt là ngôn từ thanh điệu, mọi âm tiết của tiếng Việt luôn mang một thanh điệu nào đó. Do những thanh điệu của tiếng Việt trong chữ quốc ngữ biểu thị bằng những dấu thanh còn gọi là dấu nên một số trong những người dân quen gọi những thanh điệu của tiếng Việt là những "dấu". Có sự khác lạ về số lượng thanh điệu và điệu trị của thanh điệu Một trong những phương ngôn của tiếng Việt, thanh điệu mang tên gọi giống nhau không đồng nghĩa với việc nói chúng sẽ giống nhau trong mọi phương ngôn của tiếng Việt. Phương ngôn tiếng Việt Bắc Bộ có 6 thanh điệu, phương ngôn tiếng Việt Trung Bộ và Nam Bộ có 5 thanh điệu. Thanh điệu của tiếng Việt tiêu chuẩn gồm 6 thanh: ngang (còn gọi là thanh không dấu do chữ quốc ngữ không còn dấu thanh cho thanh điệu này), sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng nhưng lại thiếu những quy định rõ ràng về việc lấy cách phát âm trong phương ngôn nào của tiếng Việt làm cách phát âm tiêu đúng cho 6 thanh điệu này.
Các âm tiết mang vần nhập thanh, tức là những vần kết thúc bằng 1 trong 3 phụ âm cuối /k/ (chữ quốc ngữ ghi lại bằng vần âm "c" hoặc vần âm nhị hợp "ch"), /t/ (chữ quốc ngữ ghi lại bằng vần âm "t"), /p/ (chữ quốc ngữ ghi lại bằng vần âm "p") chỉ hoàn toàn có thể mang thanh sắc hoặc thanh nặng. 3 âm tắc trên đã làm cho những âm tiết mang vần nhập thanh chỉ hoàn toàn có thể mang những thanh điệu có điệu trị ngắn và nhanh.
Trong thơ ca những thanh điệu phân thành 2 nhóm: thanh bằng gồm có ngang và huyền, thanh trắc gồm những thanh còn sót lại. Trong những thể thơ cổ như Đường luật và lục bát, hoàn toàn có thể có sự hòa hợp thanh điệu bằng trắc Một trong những tiếng trong 1 câu thơ.
Tiếng Việt là một trong ngôn từ đơn lập. Các quan hệ ngữ pháp thể hiện đa phần thông qua khối mạng lưới hệ thống hư từ và cách sắp xếp trật tự từ trong câu. Trật tự từ thông dụng nhất trong tiếng Việt là chủ ngữ - vị ngữ - phụ ngữ (SVO). Tuy nhiên, trật tự trong câu hoàn toàn có thể trong một số trong những trường hợp sắp xếp theo kiểu ngôn từ nổi bật chủ đề, vì thế mà 1 câu hoàn toàn có thể theo trật tự Phụ ngữ - Chủ ngữ - Vị ngữ (OSV).
Vị trí những từ sắp xếp theo thứ tự, từ mang ý chính đứng trước từ mang ý phụ đứng sau tương hỗ update nghĩa cho từ mang ý chính, tương tự như danh từ đứng trước tính từ đứng sau tương hỗ update nghĩa cho danh từ. Tuy nhiên trong một số trong những trường hợp, bổ ngữ (gồm có từ mang ý phụ và tính từ) sẽ đứng trước danh từ.
Tiếng Việt còn tồn tại khối mạng lưới hệ thống đại từ nhân xưng nhờ vào những từ ngữ chỉ quan hệ xã hội và khối mạng lưới hệ thống danh từ đơn vị.
Từ vựng tiếng Việt có 2 bộ phận chính: từ thuần Việt và từ mượn. Ngoài ra còn tồn tại những từ hỗn chủng là kết quả của sự việc phối hợp những yếu tố thuần Việt và ngoại lai.
Từ thuần Việt
Từ thuần Việt là những từ xuất hiện lâu hơn trong tiếng Việt, biểu thị những sự vật, hiện tượng kỳ lạ, khái niệm cơ bản nhất trong đời sống hằng ngày. Do có sự tiếp xúc từ sớm hơn với những ngôn từ nhóm Tày-Thái nên nhiều từ thuần Việt và những từ tương ứng trong những tiếng này còn có sự giống nhau nhất định về ngữ âm và ngữ nghĩa.[25]
Trước 1960, một số trong những từ thuần Việt dùng để đặt tên thông tục cho những người dân trong tầng lớp dân dã hoặc để tránh bị ma quỷ thần thánh bắt đi. Tại miền Bắc có những tên như "Rụt", "Tằm", "Cột", "Cu", "Gái",... Tại miền Nam có những tên như "Đực",... Sự phát triển dân trí dẫn đến cách đặt tên thông tục giảm dần.
Từ Hán Việt
Sự tiếp xúc giữa tiếng Việt và tiếng Hán khởi đầu khi nhà Hán của Trung Quốc xâm chiếm khu vực Việt Nam. Quá trình tiếp xúc đã đưa vào tiếng Việt một khối lượng từ ngữ của tiếng Hán. Giai đoạn đầu, hiện tượng kỳ lạ này ra mắt lẻ tẻ, rời rạc hơn đa phần thông qua đường khẩu ngữ qua sự tiếp xúc giữa người Việt và người Hán, tạo nên 1 lớp từ có nguồn gốc Hán cổ mà đã hoà lẫn với những từ thuần Việt.[26] Đến đời Đường, tiếng Việt mới có sự tiếp nhận những từ ngữ Hán một cách có khối mạng lưới hệ thống qua đường sách vở. Các từ ngữ gốc Hán này đa phần đọc theo ngữ âm đời Đường tuân thủ nguyên tắc ngữ âm tiếng Việt gọi là âm Hán–Việt. Khi đưa vào tiếng Việt, cạnh bên việc thay đổi về mặt ngữ âm, một số trong những từ Hán Việt thay đổi cả ngữ nghĩa.[26]
Từ Hán-Việt chiếm 1 phần trong vốn từ vựng tiếng Việt, chúng hiện hữu một số trong những nghành của đời sống xã hội.
Từ có nguồn gốc Ấn–Âu
Kể từ khi Việt Nam trở thành thuộc địa của Pháp, tiếng Pháp đã có ảnh hưởng đến tiếng Việt và những từ ngữ gốc Pháp thâm nhập vào tiếng Việt. Sự ảnh hưởng này là vì tiếng Pháp có sử dụng trong những văn bản, sách vở của Nhà nước và trong giảng dạy ở nhà trường cũng như trong nhiều chủng loại sách báo khác. Ảnh hưởng này kéo theo sự xuất hiện của những từ gốc Pháp trong những nghành rất khác nhau đặc biệt là trong khoa học kỹ thuật.
Trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam, miền Bắc Việt Nam chịu ràng buộc của Liên Xô. Do đó, một số trong những từ ngữ gốc Nga có điều kiện gia nhập vào tiếng Việt. Đồng thời, cùng với sự tiếp xúc, hội nhập sâu rộng hơn với thế giới, trong tiếng Việt cũng xuất hiện những từ ngữ có nguồn gốc từ tiếng Anh.
Nhìn chung, khi đưa vào tiếng Việt, những từ này đã Việt hoá về mặt âm đọc (thêm thanh điệu, thay đổi âm hoặc giảm sút âm tiết). Những từ đơn âm tiết (hoặc đơn âm hoá), vay mượn qua khẩu ngữ thâm nhập vào tiếng Việt. Trong khi đó, những từ có 2 âm tiết trở lên, vay mượn thông qua sách vở vẫn còn dấu ấn ngoại lai.[27] Có những từ vay mượn nguyên dạng nên tạo ảnh hưởng trong cách phát âm.
Từ có nguồn gốc tiếng dân tộc bản địa thiểu số
Là 1 nước đa sắc tộc với 54 dân tộc bản địa đã công nhận, tiếng Việt phổ thông tiếp nhận 1 phần tiếng dân tộc bản địa thiểu số, gồm từ thông dụng và tên riêng của người hay địa vật và những từ này hoàn toàn có thể có vần "phi Việt". Quá trình này ra mắt trong lịch sử. Dựa theo tên người/tên tuổi đăng tải trên báo chí và những địa danh trên những map hành chính, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể phân loại những phương pháp nhập tiếng dân tộc bản địa thiểu số như sau:[28]
Từ tiếng nói của hầu hết những dân tộc bản địa từ Quảng Bình trở ra, đã cư trú lâu hơn cùng người Kinh và/hoặc thuộc vùng Văn hóa Đông Á, như người Mường, Tày, Nùng, Thái,... thì họ tên người thì theo từ Hán Việt như những họ "Triệu", "Đàm", "Cầm", "Đèo",..., còn địa danh thì theo ghi âm như "Nậm", "Huổi/ Khuổi", "Pắc",... Đôi khi sự giao lưu với người Kinh dẫn đến những tên hỗn hợp như Hang Bua (tên tiếng Thái là Thẩm Bua, nghĩa là Hang Sen).[29] Từ tiếng H'Mông thì theo ghi âm mà không theo từ Hán Việt, tuy nhiên tiếng H'Mông có quan hệ gần hơn với tiếng Hoa. Ví dụ như những họ Vàng (Vương, Vang), Giàng (Dương, Yang),... hay những địa danh như Tỉnh Lào Cai (nghĩa chữ là Chợ Cũ, từ Hán Việt là Lão Nhai 老街), Sa Pa (Sa Pả, nghĩa chữ là Bãi Cát),... Trường hợp loại trừ là họ tên vua Mèo mà dùng từ Hán Việt như Vương Chí Sình. Từ tiếng nói của những dân tộc bản địa ở Tây Nguyên, Nam Bộ,... thì theo ghi âm là chính, như Đắk Lắk, Krông Pắc,... hoặc biến âm như Sóc Trăng, Nha Trang,... Cá biệt có việc giới chức biên phòng đã "Kinh hóa" địa danh đặt tên đồn biên phòng, ví dụ tại xã Pờ Y có Đồn/Cửa khẩu Bờ Y.Các chữ và vần "phi Việt" viết theo hướng dẫn trong Quyết định 240/QĐ "Về tên riêng không phải tiếng Việt",[30] trong đó những vần âm F, J, W, Z hoàn toàn có thể tùy nghi sử dụng.
Từ hỗn chủng
Từ hỗn chủng là những từ tạo thành từ những yếu tố có nguồn gốc rất khác nhau như giữa yếu tố thuần Việt và Hán Việt, giữa yếu tố thuần Việt và yếu tố Ấn-Âu. Cùng với sự phát triển của tiếng Việt, những từ hỗn chủng đã ngày càng tăng, đóng 1 vai trò trong việc diễn đạt những khái niệm mới hơn trong xã hội.
Ví dụ:
- vôi hoá (Hán-Nôm: 𥔦化) – "vôi" là thuần Việt, "hoá" là Hán-Việt.
ôm kế – "ôm" là từ tiếng Đức Ohm, "kế" là Hán-Việt.
nhà băng – "nhà" là thuần Việt, "băng" là từ tiếng Pháp banque.
trò chơi thủ – "trò chơi" là tiếng Anh, "thủ" là Hán-Việt.
"Tôi nói tiếng Việt Nam" (碎呐㗂越南), phía trên viết bằng Chữ Quốc ngữ (chữ Latinh), phía dưới viết bằng chữ Nôm (gạch chân) với chữ Hán
Phan Trần Truyện (潘陳傳) viết bằng chữ Nôm, bản in năm 1902, viết dọc.
Một trang Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum tức Từ điển Việt-Bồ-La in năm 1651
Theo dòng lịch sử phát triển, tiếng Việt có 2 dạng ký tự để viết là chữ Nôm (nhờ vào chữ Hán) và chữ quốc ngữ (chữ Latinh).
Chữ Nôm là văn tự chính của tiếng Việt trước thế kỷ 20. Tất cả những tác phẩm sử học và văn học truyền thống Việt Nam đều viết bằng chữ Nôm như Chiếu dời đô, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Đoạn trường tân thanh, Đại Việt sử ký toàn thư,...
Chữ Quốc ngữ là chữ Latinh nhờ vào bảng vần âm và âm vị của tiếng Bồ Đào Nha đối chiếu với tiếng Việt, do những nhà truyền giáo Dòng Tên Bồ Đào Nha xây dựng vào đầu thế kỷ 17 rồi do giáo sĩ Alexandre de Rhodes người Avinhon chuẩn định.[31] Đây là người cho in cuốn Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum năm 1651. Cuối thế kỷ 18 tại Đàng Trong ra mắt cuộc chỉnh lý chữ Quốc ngữ dưới sự điều phối của Giám mục Pierre Pigneau de Behaine (hay còn biết tới dưới tên Bá Đa Lộc), từ điển mang tên Dictionarium Anamatico-Latinum soạn quãng năm 1772–1773 nhưng mới chỉ là bản viết tay. Sau đó, từ điển của Taberd mang tên Nam Việt–Dương Hiệp Tự vị (tựa Latinh giống với tựa cuốn của Bá Đa Lộc) xuất bản năm 1838 tại Serampore, Ấn Độ.[cần dẫn nguồn]
Chữ Quốc ngữ từ lúc ra đời tuy có hơn 200 năm hình thành và phát triển, nhưng chưa đủ phổ biến để là văn tự chính ở Việt Nam vì chữ Nôm vẫn là dạng văn tự phổ biến của tiếng Việt. Phải đến thời điểm cuối thế kỷ 19, vào thời kỳ Pháp thuộc, cơ quan ban ngành sở tại thuộc địa bảo lãnh chữ Quốc ngữ và cổ súy thay thế chữ Hán Nôm để tiếng Việt đồng văn tự Latinh với tiếng Pháp, bắt nguồn từ Nam Kỳ rồi tới Bắc Kỳ và Trung Kỳ để thuận tiện và đơn giản phổ biến tiếng Pháp và văn hóa Pháp. Còn những nhà cải cách Việt Nam ủng hộ việc truyền bá hệ chữ Latinh như phương tiện để khai dân trí, chấn dân khí. Cải cách giáo dục năm 1906 của vua Thành Thái cũng gồm có chương trình dạy chữ Quốc ngữ. Tuy vậy trong quá trình này, sự bóc lột của Thực dân Pháp khiến người Việt không được đi học đầy đủ, nên hầu hết người Việt quá trình này trở nên mù chữ với cả chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc ngữ. Ngay sau khi Việt Nam Dân chủ Cộng hòa lập quốc, Chính phủ phát động Bình dân học vụ với tiềm năng nhanh gọn xử lý và xử lý nạn mù chữ bằng phương pháp đẩy mạnh dạy chữ Quốc ngữ cho những người dân dân. Chữ Hán và chữ Nôm vẫn được một rất đông người Việt sử dụng song song cùng chữ Quốc ngữ, nhưng đến năm 1950, giảng dạy chữ Hán Nôm bị loại ra khỏi chương trình giáo dục của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vì độ phổ biến ở Việt Nam không hề nhiều.[32]
Tại Việt Nam lúc bấy giờ, người dân đa phần sử dụng chữ Quốc ngữ là chính, còn chữ Hán và chữ Nôm thường dùng trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt liên quan tới văn hóa truyền thống như viết thư pháp, câu đối, tìm hiểu lịch sử và văn học cổ, và được giảng dạy trong chuyên ngành Hán Nôm bậc đại học cũng như tại những tổ chức phong trào dạy học chữ Hán và chữ Nôm được sử dụng trong tiếng Việt. Trái ngược lại là hiệp hội người Kinh bản địa ở Đông Hưng (Trung Quốc), do không biến thành ảnh hưởng bởi chủ trương thay thế chữ Hán và chữ Nôm bằng chữ Quốc ngữ của Thực dân Pháp (vùng đất họ sống trở thành lãnh thổ Đại Thanh theo Công ước Pháp-Thanh ký năm 1887, nên họ không biến thành Thực dân Pháp đô hộ), những thế hệ con cháu ở đây không biến thành gián đoạn chuyện đi học và không biến thành mù chữ. Người Kinh bản địa ở Đông Hưng vẫn duy trì được sự phổ biến của chữ Hán và chữ Nôm trong hiệp hội và vẫn dùng làm văn tự chính cho tiếng Việt ở thời tân tiến in như người Việt xưa, thay vì dùng chữ Latinh như người Việt ở Việt Nam hiện tại.[33]
Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2013, tại Chương I Điều 5 Mục 3, ghi tiếng Việt là ngôn từ quốc gia của Việt Nam.[34] Không có bất kỳ văn bản nào ở cấp nhà nước quy định giọng chuẩn và quốc tự ("chữ viết quốc gia" hoặc văn tự chính thức) của tiếng Việt.[35] Phần lớn những văn bản hành chính tiếng Việt ở Việt Nam được viết bằng chữ Quốc ngữ theo "Quy định về chính tả tiếng Việt và về thuật ngữ tiếng Việt" áp dụng cho những sách giáo khoa, báo và văn bản của ngành giáo dục, nêu tại Quyết định của Bộ Giáo dục đào tạo số 240/QĐ ngày 5 tháng 3 năm 1984[30] do những người dân thụ hưởng giáo dục đó sau này ra thao tác trong mọi nghành xã hội hướng tới việc chuẩn hóa chính tả tiếng Việt. Không có luật lệ nào cấm người Việt viết tiếng Việt tân tiến bằng chữ Hán Nôm.
Thư pháp
Cùng với chữ Hán, Kana và Hangul, có người "yêu thích" thư pháp nâng chữ viết tiếng Việt lên thành một bộ môn nghệ thuật và thẩm mỹ.
Thư pháp chữ Việt ban đầu là thư pháp chữ Nôm và chữ Hán. Sau này chữ Quốc ngữ trở nên phổ biến hơn trong khi nhu yếu và sở thích treo chữ trong nhà vẫn còn, người chơi chữ đã khởi xướng thư pháp chữ Quốc ngữ. Còn thư pháp chữ Hán và chữ Nôm lúc bấy giờ vẫn duy trì song song.
Bộ gõ tiếng Việt và tiếp xúc tiếng Việt qua mạng
Tuy cùng là chữ Latinh, ngoài 22 ký tự không dấu có trong bảng vần âm tiếng Anh thì chữ Quốc ngữ còn chứa lượng ký tự có dấu, gồm có 7 ký tự Ă, Â, Đ, Ê, Ô, Ơ, Ư cùng 60 chữ nguyên âm (A, Ă, Â, E, Ê, I, O, Ô, Ơ, U, Ư, Y) mang thanh điệu sắc-huyền-hỏi-ngã-nặng. Tổng cộng là máy tính hay điện thoại nên phải nạp thêm 67 ký tự, gấp hơn 2,5 lần bảng vần âm của tiếng Anh (26 ký tự) thì mới đủ để viết tiếng Việt. Nên để hoàn toàn có thể viết tiếng Việt trên máy tính và điện thoại di động nên phải có bộ gõ là phần mềm tương hỗ soạn thảo văn bản bằng tiếng Việt đi kèm một số trong những phông chữ Quốc ngữ. Người dùng cũng hoàn toàn có thể setup thêm những phông ký tự chữ Quốc ngữ khác phục vụ trang trí và nghệ thuật và thẩm mỹ. Các bộ gõ tiếng Việt rất khác nhau sẽ quy định những phím bấm rất khác nhau để hiển thị những dấu thanh, dấu mũ và dấu móc. Có những quy ước chuẩn dấu tiếng Việt, bộ mã, cách gõ và những phần mềm rất khác nhau. Có bộ mã chữ Việt theo chuẩn quốc tế Unicode.
Do ký tự có dấu phải mã hóa mất lượng bộ nhớ to hơn ký tự không dấu, việc tin nhắn SMS bằng tiếng Việt có dấu bị hạn chế 70 ký tự/tin nhắn (ít hơn một nửa so với 180 ký tự/tin nhắn của tiếng Anh) nên trước đây người Việt thường nhắn tin SMS không dấu để hoàn toàn có thể viết nhiều nội dung hơn và tiết kiệm tiền hơn tuy nhiên nội dung bằng tiếng Việt không dấu hoàn toàn có thể gây hiểu nhầm. Một số trường hợp tận dụng viết tắt, biến hóa ký tự nhằm mục đích giảm số lượng (j=gi; f=ph; bỏ h trong "gh","ngh") hay thể hiện rõ âm (z=d vì "đ" viết không dấu thành "d"). Hiện nay nhờ việc phát triển của Internet trên di động (như Wi-Fi, 4G không số lượng giới hạn dung tích) cùng những ứng dụng OTT và social, việc nhắn tin bằng tiếng Việt có dấu trở nên thoải mái hơn mà không lo sợ ngại bị hạn chế ký tự.
Đối với việc gõ chữ Hán và chữ Nôm bằng tiếng Việt, do dạng ký tự này hiện không được sử dụng phổ biến ở Việt Nam nên những hãng sản xuất máy tính, điện thoại hay phần mềm coi như vô hiệu. Thời gian mới gần đây để phục vụ cho nhu yếu tìm hiểu về lịch sử hay văn học cổ cũng như chuyên ngành Hán Nôm, một số trong những thành viên hay tổ chức đã tạo ra những trang web hay phần mềm giúp viết chữ Hán và chữ Nôm bằng bộ gõ chữ Quốc ngữ. Với chữ Hán do đồng bộ với những chữ của cục gõ tiếng Trung và tiếng Nhật nên việc hiển thị không trở ngại vất vả, còn chữ Nôm do một lượng chữ không được mã hoá đầy đủ nên hoàn toàn có thể hiển thị bị lỗi trên một số trong những máy tính và điện thoại dưới dạng ô vuông hay dấu hỏi chấm.
^ Tên gọi "Khu tự trị dân tộc bản địa Choang Quảng Tây" xuất hiện trên Báo ảnh Trung Quốc cỡ năm 1958, do sửa đổi và biên tập viên của báo trú tại Tp Hà Nội Thủ Đô đã phiên âm trực tiếp từ Zhuang theo giọng Tp Hà Nội Thủ Đô thành Choang mà lẽ ra phải là Troang hay Truang. Giới chức Quảng Tây sử dụng tên này khi sang thao tác với bên Việt Nam. ^ Giọng Bắc ví dụ như giọng vùng Tỉnh Nam Định - Thái Bình (trừ ra chỗ nói ngọng l-n) và trước đây hoàn toàn có thể xem là giọng chuẩn tiếng Việt. Giọng Tp Hà Nội Thủ Đô nói nhẹ hơn, không phân biệt s-x, gi-d, ch-tr,... Có thể không xem nó là chuẩn và đặc trưng của vùng. Có người nước ngoài đến học tập tại Tp Hà Nội Thủ Đô đã bị nhiễm giọng này và xem là giọng đặc trưng của tiếng Việt.
^ a b Có người tranh luận là nhánh Việt-Mường là nhánh tách biệt, chứ không nằm ở dưới nhánh Môn-Khmer và hệ Nam Á, nhưng phân loại phía trên vẫn được công nhận thông thường. ^ “Thế đứng của tiếng Việt trong thời kỳ hội nhập quốc tế lúc bấy giờ”. Truy cập ngày 11 tháng 3 năm 2012. ^ Česko má nové oficiální národnostní menšiny. Vietnamce a Bělorusy - iDNES.cz ^ Codes for the Representation of Names of Languages, Library of Congress. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2022. ^ Vietnamese Ethnologue, 18th ed., 2015. Truy cập 12/12/2022. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2022). "Vietnamese". Glottolog 3.1. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. Truy cập 12/12/2022. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin sửa đổi và biên tập (2013). ://glottolog.org/resource/languoid/id/viet1252 |chapter-url= missing title (trợ giúp). Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. ^ Lê Bá Khanh (1998) [1975]. Vietnamese-English/English-Vietnamese Dictionary (bằng tiếng Anh) . Thành phố Tp New York (Hoa Kỳ): Nhà xuất bản Hippocrene Books. tr. 315. ISBN 0-87052-924-2. Việt. — Nam:... Tiếng — Nam: Vietnamese... Ông ấy hoàn toàn có thể nói rằng tiếng — Nam: He can speak Vietnamese. Đã bỏ qua tham số không rõ |coauthors= (gợi ý |author=) (trợ giúp) ^ Âm vị và những khối mạng lưới hệ thống âm vị tiếng Việt ^ a b Thuật ngữ và tên riêng tiếng nước ngoài, Nguyễn Văn Khang (2003), ://www.khoahocviet.info/ Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2015 ^ a b VÀI NÉT VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TỪ HÁN VIỆT VÀ VIỆC DẠY – HỌC TỪ HÁN VIỆT HIỆN NAY Lưu trữ 2013-04-30 tại Wayback Machine Khoa Việt Nam học, Đại học sư phạm Tp Hà Nội Thủ Đô. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2015 ^ Lê Nguyễn Lưu, Từ chữ Hán đến chữ Nôm. Huế: nxb Thuận Hóa, 2002. tr 202-210 ^ Về cuốn Tam thiên tự do Ngô Thì Nhậm soạn, HOÀNG HỒNG CẨM[liên kết hỏng] Tạp chí Hán Nôm, Số 1 (80) 2007; Tr.18-26 ^ Phân lớp từ ngữ theo nguồn gốc, Các từ ngữ gốc Ấn-Âu Theo Mai Ngọc Chừ; Vũ Đức Nghiệu & Hoàng Trọng Phiến. Cơ sở ngôn từ học và tiếng Việt. Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo, H., 1997, trang 213–219. ^ Giới thiệu về khu tự trị dân tộc bản địa Choang Quảng Tây Lưu trữ 2022-06-11 tại Wayback Machine. Đông Hưng Online, 06/12/2022. Truy cập 30/06/2022. ^ “'Demon Slayer' là phim Nhật ăn khách nhất mọi thời”. VnExpress. 26 tháng 2 năm 2022. ^ “Yoshihide Suga trở thành tân thủ tướng Nhật”. VnExpress. 16 tháng 9 năm 2022. ^ “HLV Pắc Hang Xeo chính thức làm HLV trưởng đội tuyển bóng đá Việt Nam”. Báo Nhân Dân. 11 tháng 10 năm 2022. ^ a b “Tên của HLV Park Hang-seo phát âm ra làm sao là chuẩn?”. An Ninh Thủ Đô. 31 tháng 1 năm 2022. ^ Người Việt được công nhận là dân tộc bản địa thiểu số tại Séc - DVO - Báo Đất Việt ^ GIA GIA, DA DA hay ĐA ĐA? ^ “越南ABC” (bằng tiếng Trung). Trang thông tin Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc. Bản gốc tàng trữ ngày 23 tháng 11 năm 2010. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2011. ^ Thompson, Laurence (1987). A Vietnamese Reference Grammar. University of Hawaii Press. tr. 3. ISBN 0824811178. ^ ://vietnamnet/vn/doi-song/chua-co-quy-dinh-giong-ha-noi-la-chuan-quoc-gia-101568.html ^ “Phân lớp từ ngữ theo nguồn gốc: Lớp từ thuần Việt”. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2013. ^ a b “Phân lớp từ ngữ theo nguồn gốc: Các từ ngữ gốc Hán”. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2013. ^ “Phân lớp từ ngữ theo nguồn gốc: Các từ ngữ gốc Ấn-Âu”. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2013. ^ Tập map hành chính Việt Nam. Nhà xuất bản Tài nguyên – Môi trường và Bản đồ Việt Nam. Tp Hà Nội Thủ Đô, 2013. ^ Tháng Giêng trẩy hội Hang Bua. cinet, 2012. Truy cập 22/02/2022. ^ a b Quyết định của Bộ Giáo dục đào tạo số 240/QĐ ngày 5 tháng 3 năm 1984 Quy định về chính tả tiếng Việt và về thuật ngữ tiếng Việt. Thuvien Phapluat, 2015. Truy cập 12/05/2022. ^ Trần, Quốc Anh; Phạm, Thị Kiều Ly (tháng 10 năm 2022). Từ Nước Mặn đến Roma: Những đóng góp của những giáo sĩ Dòng Tên trong quá trình La tinh hoá tiếng Việt ở thế kỷ 17. Hội thảo Bốn trăm năm hình thành và phát triển chữ Quốc ngữ. TP.Hồ Chí Minh: Ủy ban Văn hóa, Hội đồng Giám mục Việt Nam. ^ Vũ Thế Khôi (2009). "Ai "bức tử" chữ Hán - Nôm?" ^ “Ngôi làng đặc biệt của những người dân Việt ở Quảng Tây (Trung Quốc)”. VTV News. 17 tháng 9 năm 2022. ^ “Hiến pháp năm 2013” (PDF). Quốc hội Việt Nam. Truy cập ngày một tháng 5 năm 2014. ^ "Chữ quốc ngữ không được Nhà nước công nhận là quốc tự", Giáo dục đào tạo VN, 22/12/2012 Tra :Thể loại:Mục từ tiếng Việt hoặc những mục từ tiếng Việt trong từ điển mở tiếng Việt WiktionaryWikibooks tiếng Anh có chủ đề về VietnameseWikibooks có một quyển sách tựa đề Tiếng Việt
- Phương tiện liên quan tới Vietnamese language tại Wikimedia Commons
Tiếng Việt tại Từ điển bách khoa Việt Nam
Vietnamese language tại Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
Từ điển Việt-Bồ-La của Alexandre de Rhodes trên mạng
Từ điển tiếng Việt xưa trên mạng nhà sách Sông Hương Lưu trữ 2007-09-26 tại Wayback Machine: Từ điển Việt-Latinh của J.L. Taberd, Từ điển Việt Bồ La, Đại Nam Quấc Âm Tự Vị
Giáo sĩ Bồ Đào Nha và chữ Quốc ngữ Lưu trữ 2005-04-28 tại Wayback Machine
* GS Lâm Văn Bé, Sách tiếng Việt và Việt học tại những thư viện ngoài Việt Nam (Phần 1) Lưu trữ 2013-05-30 tại Wayback Machine, Phần 2 Lưu trữ 2013-05-30 tại Wayback Machine, hay là Phần 1, Phần 2
“㗂越” (bản chữ Nôm) tại VinaWiki
